Mazurski Związek Ludowy
Mazurski Związek Ludowy | |
| |
Rodzaj organizacji | organizacja mazurska |
Profil działalności | działania na rzecz przyłączenia Mazur do Polski |
Rok założenia | 1929 |
Mazurski Związek Ludowy - organizacja mazurska założona 19 września 1919 roku, z siedzibą w Szczytnie.
Spis treści
Historia
Powstanie organizacji wiąże się z okresem plebiscytowym i wzmożeniem akcji ruchu polskiego na rzecz przyłączenia Mazur do Rzeczypospolitej.
Cele i zadania organizacji
Związek Mazurów skupił się na działalności agitacyjnej, propagowaniu idei połączenia regionu z państwem polskim. Działacze nawiązywali do związków historycznych Mazurów z Polakami, wspólnoty języka. Podejmowali działania zmierzające do zbliżenia ludności do polskiej kultury, tradycji, realiów społeczno-politycznych. Głównym zadaniem była praca nad uświadomieniem Mazurom ich odrębności od kultury niemieckiej i walka z wszelkimi przejawami germanizacji.
Działalność
Mazurski Związek Ludowy obok Mazurskiego i Warmińskiego Komitetu Plebiscytowego odgrywał decydującą rolę w przygotowaniach do plebiscytu. Działalność wymienionych organizacji była brutalnie torpedowana przez niemieckie ugrupowania nacjonalistyczne, co nie spotykało się z właściwą reakcją ze strony przedstawicieli Komisji Międzysojuszniczej. Po zakończonym plebiscycie Mazurski Związek Ludowy przestał działać. Ostatnią podjętą przez działaczy akcją był protest przeciwko szykanowaniu miejscowej ludności polskiej. Mazurska organizacja nie była w stanie sprostać politycznej konkurencji; wszystkie niemieckie związki były lepiej zorganizowane, angażując po swojej stronie część duchownych katolickich i ewangelickich.
Osoby związane z organizacją
Założycielem i prezesem Mazurskiego Związku Ludowego był Fryderyk Leyk, który w 1919 roku nawiązał kontakt z Komitetem Mazurskim. Po przegranym plebiscycie wyjechał do Torunia. W listopadzie 1919 roku do organizacji dołączył Bogumił Linka. 20 stycznia 1920 roku w Szczytnie, w czasie zebrania Mazurskiego Związku Ludowego i Mazurskich Rad Ludowych, został brutalnie pobity przez niemieckich nacjonalistów. Do podobnych wydarzeń dochodziło m.in. w Biskupcu, Iławie czy Giżycku. Linka zmarł wskutek odniesionych obrażeń w rodzinnych Wawrochach 29 marca 1920 roku.
Zobacz też
- Konspiracyjny Związek Mazurów
- Związek Mazurów I
- Związek Mazurów II
- Mazurski Komitet Plebiscytowy
- Towarzystwo Mazurskiej Inteligencji Ludowej
- Mazurska Partia Ludowa (1897)
Bibliografia
Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. II, Olsztyn 2011.
Bystrzycki Piotr,Działdowszczyzna w latach II Rzeczypospolitej. Życie społeczno-polityczne, Olsztyn 1997.
Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany, red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008.
Wrzesiński Wojciech, Ruch polski na Warmii, Mazurach i Powiślu w latach 1920-1939, Olsztyn 1973.