Okrągłe
Okrągłe | |
| |
Rodzaj miejscowości | Wieś sołecka |
Państwo | Polska |
Województwo | Warmińsko-Mazurskie |
Powiat | giżycki |
Gmina | Wydminy |
Strefa numeracyjna | (+48) 87 |
Kod pocztowy | 11-510 |
Tablice rejestracyjne | NGI |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Okrągłe (niem. Okrongeln, w latach 1938-1945 nazwę miejscowości zmieniono na Schwansee) – wieś sołecka w Polsce, położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie giżyckim w gminie Wydminy. W latach 1975-1998 miejscowość przynależała administracyjnie do województwa suwalskiego. Obecnie sołtysem wsi jest Mikołaj Opar.
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna
W powiecie giżyckim, występują gleby bielicowe, powstałe z gliny zwałowej. Są to przeważnie gleby lekkie i średnie. Zajmują znaczne obszary, głównie we wschodniej i północnej części powiatu. Rzadziej można spotkać na tych terenach gleby bielicowe ciężkie, powstałe z gliny zwałowej lub iłu. Obszary tych gleb występują w okolicach Okrągłych. Gleby bielicowe lekkie, średnie i ciężkie zaliczane są najczęściej do III-IV, a czasem do II klasy użytkowej. W okresie rzymskim nastąpił szybki rozwój kultury materialnej i duchowej Prusów. W rolnictwie stosowali bardziej wydajne uprawy ziemi. Korzystali z pługa. Z rolnictwa w samodzielne zawody wydzieliły się: kupiectwo, kowalstwo, odlewnictwo, złotnictwo. Widoczne są ślady osadnictwa z okresu rzymskiego, najczęściej w postaci grobów. Występują w miejscowości Szczepanki.
W pobliżu wsi Okrągłe, w miejscowości Skomack Mały, występują ślady osadnictwa z okresu rzymskiego w postaci grobów pochodzących z tego okresu. Ostatnią fazę, ruchów plemion w Europie, w wiekach V i VI określa się mianem wędrówki ludów. Z Pojezierza Mazurskiego ludność nie wywędrowała. Dowodzą tego cmentarzyska, użytkowane od okresu rzymskiego przez cały czas trwania wędrówek ludów, między innymi w pobliżu wsi Okrągłe, w Skomacku Małym. W epoce żelaza uległ zmianie obrządek grzebania zmarłych. Zwłoki ich były nadal palone, lecz urny z prochami zmarłych składano wewnątrz jednego kurhanu, w jednym grobie. Wówczas można mówić o powstaniu swego rodzaju grobowców rodzinnych i rodowych, użytkowanych w ciągu wielu lat przy wsi Okrągłe, w Skomacku Wielkim.
Dzieje miejscowości
Wieś została założona w 1495 roku przez braci: Jana, Piotra i Macieja na podstawie przywileju lokacyjnego, wydanego przez komtura brandenburskiego. Nadał on braciom 16 włók na prawie magdeburskim. W zamian wymagano od nich służby wojskowej. Szkoła powstała w 1737 roku. W 1630 roku Okrągłe określano mianem wolnej wsi z 25 gospodarstwami. Podczas najazdu tatarskiego w 1656 roku niemalże wszyscy mieszkańcy wsi zostali wzięci w jasyr. Na dżumę w latach 1709–1710 zmarły 194 osoby.
Gospodarka
W 1831 roku gospodarzyło we wsi Okrągłe 19 chłopów chełmińskich. Na podstawie spisu z 17 maja 1939 roku miejscowość liczyła 99 mieszkańców i zajmowała obszar 321 ha. Wieś miała zabudowę skupioną. Jak wynika ze spisu z 1970 roku Okrągłe zamieszkiwały 73 osoby w 11 budynkach mieszkalnych. Do miejscowości należało 11 gospodarstw o łącznej powierzchni 124 ha. W pobliżu znajdowało się państwowe gospodarstwo rolne (Skomack Mały).
Kultura
W Okrągłych znajduje się Morenowa Stacja Narciarska mierząca do 700 metrów.
Dodatkową atrakcją jest Mazurski Zwierzyniec, w którym znajdują się dzikie zwierzęta.
Bibliografia
Okrągłe, w: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. 7, red. F. Sulimierski, Warszawa 1886.
Wakar Andrzej, Willan Tadeusz, Giżycko, z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1996.
Panfil Jan, Pojezierze Mazurskie, Warszawa 1968.
Michniewska-Szczepkowska Barbara, Szczepkowski Bohdan, Województwo olsztyńskie, środowisko geograficzne tekst i mapy krajoznawcze, Olsztyn 1969.
Zobacz też
(dyskusja) 12:53, 19 wrz 2013 (CEST)