Pływacz drobny
| Pływacz drobny | |
| | |
| Utricularia minor | |
| L. | |
 Kwiaty pływacza drobnego. Autor: Joe F. Duft Quelle: www.plants.usda.gov. Źródło: Commons Wikimedia | |
| Systematyka | |
| Królestwo | rośliny |
| Podkrólestwo | rośliny naczyniowe |
| Gromada | okrytonasienne |
| Klasa | dwuliścienne |
| Rząd | jasnotowce |
| Rodzina | pływaczowate |
| Rodzaj | pływacz |
| Gatunek | pływacz drobny |
| pływacz mniejszy | |
Pływacz drobny (Utricularia minor L.) – gatunek rośliny należący do rodziny pływaczowatych (Lentibulariaceae), rzędu jasnotowców (Lamiales).
Spis treści
Morfologia
Pływacz drobny jest byliną wodną. Tworzy cienką łodygę o długości 2–20 (40) cm, zróżnicowaną na zieloną część pływającą oraz bezbarwną zakorzeniającą się o długości 3–13 mm.
Liście pływające dł. 2–10 (18) mm, szer. 4–10(20) mm, eliptyczne do nerkowatych, kilkukrotnie widlasto podzielone na 7–15 (22) zaostrzonych, odstających łatek z 1–7 pęcherzykami chwytnymi. Liście łodyg ziemnych przekształcone w 1–6 pęcherzyków. W niekorzystnych warunkach wytwarzająca niewielkie, jajowate turiony.
Kwitnie od czerwca do września. Kwiaty grzbieciste, obupłciowe, szypułki długości 2–6 mm z jednym słupkiem i dwoma pręcikami. Działki kielicha i korony dwuwargowe. Działki kielicha o kształcie okrągławym, tępe. Korona długości 5–11 mm, bladożółta, o górnej wardze wyciętej, dolnej jajowatej, niekiedy biało prążkowanej, po zapyleniu o podwiniętych brzegach. Kwiaty w liczbie 2–6, zebrane w grona długości 5–15 mm. Owocem jest kulista torebka o średnicy 2–2,5 mm.
Rozmieszczenie i ekologia
Pływacz drobny występuje w Europie, Azji oraz w Ameryce Północnej. W Polsce gatunek rodzimy, występuje na rozproszonych stanowiskach na niżu, rzadziej w górach. Preferuje siedliska takie, jak: torfowiska przejściowe, zagłębienia torfowisk wysokich i niektórych niskich, doły potorfowe, młaki (powierzchniowe, nieskupione wypływy wód podziemnych, zwykle zatorfione lub zabagnione wskutek utrudnionego odpływu wody). W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla klasy (Cl.) Utricularietea oraz zespołu (Ass.) Scorpidio Utricularietum minoris.
Na Warmii i Mazurach pływacz drobny występuje na terenie rezerwatu Żurawie Bagno.
Wartość użytkowa
Pływacz drobny objęty jest w Polsce ścisłą ochroną gatunkową na podstawie Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 5 stycznia 2012 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin. Gatunek umieszczony jest na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski (2006) w grupie gatunków narażonych na wyginięcie (kategoria zagrożenia: V).
Ciekawostki
W Polsce znane są jeszcze cztery gatunki pływaczy: pływacz zwyczajny (Utricularia vulgaris), pływacz zaniedbany (U. australis), pływacz średni (U. intermedia) oraz pływacz krótkoostrogowy (U. ochroleuca).
Zobacz też
Pływacz drobny, pl.wikipedia.org [02.12.2014]
isip.sejm.gov.pl [02.12.2014]
sites.google.com [02.12.2014]
Bibliografia
Rutkowski L., Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej, Warszawa 2006.
Zarzycki Kazimierz, Szeląg Zbigniew, Red list of the vascular plants in Poland, [w:] Red lists of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski, red. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda i Zbigniew Szeląg, Kraków 2006, s. 11–20.
