Ruda (gmina Miłki)

Ruda
Nagrobek z czasów I wojny światowej, fot. Krzysztof Stachowski Olsztyńska Strona Rowerowa [25.09.2013]
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	giżycki
Gmina	Miłki
Liczba ludności (2010)	360
Strefa numeracyjna	(+48) 87
Tablice rejestracyjne	NGI
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Ruda
Położenie na mapie Polski Ruda
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Ruda (niem. Ruhden, w latach 1938–1945 miejscowość nosiła nazwę Eisenwerk) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie giżyckim w gminie Miłki. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. W 2010 roku wieś liczyła 360 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni Aneta Baran.

Położenie

Miejscowość położona jest niedaleko jeziora Niegocin, przy drodze krajowej nr 63, w odległości ok. 8 km od Giżycka.

Dzieje miejscowości

Nazwa wsi pochodzi od rudy przerabianej w uruchomionej tu hamernii. W roku 1481 przywilej we wsi na prowadzenie młyna wodnego otrzymał Marcin Pieczorka. Przy młynie około 1504 roku powstała wieś Ruda. Była lokowana na 60 włókach. Nie wszystkie włóki w Rudzie zostały obsadzone osadnikami. W 1539 roku zagospodarowanych było we wsi 28 włók. W 1625 roku żyli tu sami Polacy. Wieś uległa zniszczeniu w 1657 roku. Zniszczeń dokonali najeźdźcy tatarscy. Zniszczona została także hamernia w takim stopniu, że już później jej nie odbudowano.

W 1830 roku było w Rudzie 30 gospodarstw chłopskich. Od 1850 roku gospodarstwa wchłaniał majątek ziemski. W roku 1880 pozostały tu tylko dwa gospodarstwa chłopskie. W roku 1939 majątek ziemski w Rudzie liczył 382 ha. W majątku była cegielnia i gorzelnia.

W pierwszych latach powojennych głównym źródłem utrzymania większości ludności powiatu giżyckiego było rolnictwo. Po 1950 roku dużą rolę zaczął tu odgrywać przemysł. Na początku uruchomiono zakłady przemysłu spożywczego, czyli młyny, mleczarnie. Równie szybko puszczono w ruch gorzelnie.

Zabytki

• nagrobki z czasów I wojny światowej

Turystyka

• przez wieś przebiega licząca 32 kilometry „Niegocińska” (niebieska) trasa rowerowa; przebieg trasy: Giżycko – Bystry – Ruda – Rydzewo – Bogaczewo – Strzelce – Wilkasy – Giżycko

Bibliografia

1. Michniewska-Szczepkowska Barbara, Szczepkowski Bohdan, Województwo olsztyńskie, środowisko geograficzne tekst i mapy krajoznawcze, Olsztyn 1969.
2. Panfil Jan, Pojezierze Mazurskie, Warszawa 1968.
3. Ruda, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. 9, red. B. Chlebowski, Warszawa 1888.
4. Wakar Andrzej, Willan Tadeusz, Giżycko, z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1996.
5. Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]