Spółdzielnia Handlowo-Rolnicza "Rolnik"
| "Rolnik" - Spółdzielnia Handlowo-Rolnicza | |
| | |
| Rodzaj organizacji | spółdzielnia rolnicza |
| Profil działalności | wspieranie działalności polskich rolników na terenie Warmii |
| Rok założenia | 1923 |
"Rolnik" - Spółdzielnia Handlowo-Rolnicza - została założona 26 października 1923 roku w Olsztynie.
Historia
Początkowy kapitał własny był bardzo niski - zamykał się w kwocie 300 marek. Kapitał stanowiły udziały dwunastu członków i zarazem założycieli Spółdzielni. Pierwszym prezesem Rady Nadzorczej został wybrany Robert Bilitewski ks. Robert Bilitewski]] z Klebarka Wielkiego. Funkcję sekretarza sprawował natomiast pochodzący z Barczewa Stanisław Kowalski. W zarządzie zasiadali również Józef Nikielkowski i Konstanty Biegała.
W statutcie Spółdzielni określone zostały jej podstawowe zadania: zakup i sprzedaż płodów rolnych, zaopatrywanie członków organizacji z maszyny, narzędzia rolnicze oraz nawozy sztuczne, unieżależnienie polskich rolników od niemieckich związków i spółek.
Od 1925 roku Spółdzielnia rozpoczęła praktyczną działalność, dzięki przyznaniu jej 50 tysięcy marek kredytu z Banku Gospodarstwa Krajowego w Warszawie. Pierwszy rok swojej działalność Spółdzielnia zamknęła z zyskiem na koncie towarowym, zamykającym się w kwocie blisko 16 tysięcy marek. Jednak rok obrachunkowy zamknięto stratami w wysokości 2200 marek. Na kontach zostało zamrożonych łącznie 26 tysięcy marek. Sytuacja ta wynikała z charakteru działalności Spółdzielni jako spółki zbożowej - rozporadzała bowiem nawozy sztuczne, rozkładając należności na raty, a tych w więkoszści przypdaków rolnicy nie spłacali w terminie.
W 1927 roku straty Spółdzielni w wyniku niespłaconych należności sięgnęły kwoty 4000 marek. Organizację ratował w tej sytuacji Bank Ludowy, jednak w kolejnych latach straty finansowe jedynie narastały. Sytuacji nie ułatwiała niechęć ze strony niemieckich spółek i związków, których członkowie bojkotowali rolników nawiązujących kontakty ze Spółdzielnią. Na porządku dziennym było również składania donosów na polskich gospodarzy, którzy kontynuowali z nią współpracę. W 1932 roku roku Spółdzielnia skupiała 99 członków z 182 udziałami po 25 marek. Kierownikiem był Leon Włodarczak.Organizacja odnotowywała zyski przy rozprowadzaniu węgla, a tracił finansowo na skupie i sprzedaży zboża, nie mógł jednak zrezygnować z tej działalności.
Cele i zadania organizacji
...
Działalność
...
Bibliografia
- Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. II, Olsztyn 2011.
- Chłosta Jan, Słownik Warmi, Olsztyn 2002.
- Wrzesiński Wojciech, Ruch polski na Warmii, Mazurach i Powiślu w latach 1920-1939, Olsztyn 1973.
