Jan Abezier
Jan Abezier | |
| |
Data i miejsce urodzenia | ok. 1370 Toruń |
Data i miejsce śmierci | 11 luty 1424 Lidzbark Warmiński |
Miejsce spoczynku | Katedra we Fromborku |
Zawód | biskup warmiński |
Jan Abezier (ur. ok. 1370 r. w Toruniu, zm. 11 lutego 1424 r. w Lidzbarku Warmińskim) – biskup warmiński w latach 1415–1424.
Spis treści
Życiorys
Szkoła i wykształcenie
Jan Abezier wykształcenie elementarne zdobył na ziemi chełmińskiej. Studia odbył w Pradze. Uczęszczał tam na wydział artium i prawa. W 1394 r. uzyskał stopień bakałarza, a w 1401 r. magistra. Od 1402 r. studiował prawo i filozofię w Bolonii. W 1404 r. otrzymał tutaj sopień licencjata. Natomiast w 1405 r. w Wiedniu nadano mu tytuł doktora dekretałów.
Praca
Jan został sędzią sądu papieskiego i radcą prawnym wielkiego mistrza. W 1411 r. był prepozytem kapituły warmińskiej. Jana Abezier wybrano na biskupa warmińskiego po śmierci biskupa Henryka Vogelsang, w 1415 r. Jan przebywał wówczas na soborze w Konstancji. Dopiero w 1416 r. rozpoczął starania o zatwierdzenie jego wyboru u metropolity. Ostatecznie 13 kwietnia arcybiskup ryski dokonał w Malborku uroczystego potwierdzenia elekcji Jana, którego konsekrował w 1416 r. Jan von Wallenrode.
Działalność społeczna, kulturalna, naukowa, polityczna
Za rządów Jana odbył się w biskupstwie warmińskim synod diecezjalny, skierowany przeciwko anarchii, wywołanej na gruncie kościelnym przez zwolenników nauki Jana Wiklefa w Prusach. W 1421 r. Jan wystąpił przeciwko naukom Jana Husa. Był także twórcą reformy brewiarza diecezjalnego i statutów synodalnych.
Jan interesował się utworami: Seneki, Florusa, Hegesippusa, Witruwiusza Frontinusa. Był jednym z pierwszych sympatyków humanizmu na Warmii. Wzbogacił księgozbiór diecezjalny.
Swoje działania polityczne podporządkował Zakonowi Krzyżackiemu. Zakon jednak wyrządzał coraz więcej szkód w dominium warmińskim. Jan szukał pomocy u papieża. W tym celu udał się do Rzymu. Dotarł tylko do Torunia. Dogoniło go, bowiem poselstwo wielkiego mistrza z zapewnieniami o poprawie stosunków. Faktycznie nigdy do tego nie doszło.
Bibliografia
Obłąk Jan, Kopiczko Andrzej,Historia Diecezji i Archidiecezji Warmińskiej, Olsztyn 2010, 261 ss.
Poczet biskupów warmińskich, pod red. Stanisława Achremczyka, Olsztyn 2008, 510 ss.