Szyszkowiec łuskowaty

Szyszkowiec łuskowaty
Strobilomyces strobilaceus
(Scop.) Berk.
Systematyka
Królestwo	grzyby
Gromada	grzyby podstawkowe
Klasa	pieczarniaki
Rząd	borowikowce
Rodzina	borowikowate
Rodzaj	szyszkowiec
Gatunek	Szyszkowiec łuskowaty
Synonimy

Szyszkowiec łuskowaty (Strobilomyces strobilaceus (Scop.) Berk.) – gatunek grzyba wielkoowocnikowego z rodziny borowikowatych (Boletaceae), rzędu borowikowców (Boletales).

Owocnik

Szyszkowiec łuskowaty tworzy owocniki jednoroczne, złożone z kapelusza i trzonu. Kapelusz średnicy 4–15 cm, od szaro-brązowego do szaro-czarnego, gęsto pokryty grubymi, dachówkowatymi, odstającymi łuskami. Powierzchnia sucha, początkowo pokryta białą osłoną, jej resztki pozostają na brzegu kapelusza. Rurki białawe, z wiekiem szaro-brązowe z czerwonawym odcieniem; przy trzonie przyrośnięte do krótkozbiegających.

Trzon barwy kapelusza, pokryty szarobrunatnymi kosmkami. Pierścień na trzonie białawy, szybko zanikający. Miąższ białawy, z wiekiem ciemniejący, po przełamaniu czerwieniejący lub czerniejący. Z uwagi na charakterystyczny wygląd gatunek ten jest łatwy do oznaczenia.

Rozmieszczenie i ekologia

Owocniki wyrastają od lata do jesieni, zwykle pojedynczo, w lasach iglastych, liściastych oraz mieszanych. Grzyb należy do rzadko spotykanych; częściej występuje na terenach górzystych południowej Polski. Z tego rodzaju w Europie występuje tylko ten jeden gatunek. Szyszkowiec łuskowaty rośnie również w Ameryce Południowej i Środkowej, ponadto rozprzestrzenił się w Azji, po Chiny i Japonię.

Szyszkowiec jest grzybem mykoryzowym, tworzy symbiozę z różnymi gatunkami drzew, np. z bukiem, a na terenach górzystych ze świerkiem i jodłą.

Szyszkowiec łuskowaty podlega w Polsce ochronie gatunkowej. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Zaliczono go do kategorii grzybów rzadkich – R.

Na Warmii i Mazurach szyszkowiec łuskowaty został odnotowany w Rezerwacie Niedźwiedzie Wielkie, w lesie świerkowym koło Kętrzyna oraz w lesie liściastym koło Ostródy.

Wartość użytkowa

Jadalne są młode owocniki, ale nie są smaczne i mają nieprzyjemną, watowatą konsystencję.

Zobacz też

grzyby.pl [22.04.2014]
pl.wikipedia.org, Szyszkowiec łuskowaty [22.04.2014]
indexfungorum.org [22.04.2014]

Bibliografia

Gumińska Barbara, Wojewoda Wiesław, Grzyby i ich oznaczanie, Warszawa 1985.
Wojewoda Władysław, Ławrynowicz Maria, Red list of the macrofungi in Poland, [w:] Red lists of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski, red. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda i Zbigniew Szeląg, Kraków 2006, s. 55-70.