Żółtlica chropowata
| Żółtlica chropowata | |
| | |
| Flavoparmelia caperata | |
| (L.) Hale | |
 Żółtlica chropowata | |
| Systematyka | |
| Królestwo | grzyby |
| Gromada | grzyby workowe |
| Klasa | miseczniaki (Lecanoromycetes) |
| Rząd | misecznicowce |
| Rodzina | tarczownicowate |
| Rodzaj | żótlica |
| Gatunek | żółtlica chropowata |
| Synonimy | |
| Parmelia caperata (L.) Ach. | |
Żółtlica chropowata (Flavoparmelia caperata (L.) Hale) – gatunek zlichenizowanego grzyba workowego (porostu) z rodziny tarczownicowatych (Parmeliaceae), rzędu misecznicowców (Lecanorales). Jedyny porost z tego rodzaju w Polsce.
Spis treści
Plecha
Plecha żółtlicy chropowatej jest listkowata, często duża (do 20 cm średnicy), żółtozielona lub żółtawa, w miejscach zacienionych szarozielona, o szerokich (do 1,5 cm), pofałdowanych i zwykle pomarszczonych odcinkach. Izydiów brak. Soralia wydłużone, na brzegach lub na powierzchni odcinków. Liczne czarne chwytniki nie dochodzą do brzegu plechy; na obwodzie występuje szeroki pas bez chwytników. Miąższ i soralia P+ pomarańczowoczerwone, K-, C-. Owocniki - apotecja, występują wyjątkowo.
Rozmieszczenie i ekologia
Gatunek ten występuje na korze drzew, rzadziej na skałach, w miejscach o dużej wilgotności powietrza i podłoża, na niżu głównie w lasach, na wyżynach i w górach również w miejscach otwartych. Porost dość częsty na południu Polski, na pozostałym obszarze kraju rzadki i ginący, wrażliwy na zanieczyszczenia powietrza.
Wartość użytkowa
Gatunek ginący, umieszczony na "Czerwonej Liście" jako porost zagrożonych wymarciem (EN). W Polsce podlega ścisłej ochronie.
Ciekawostki
Na Warmii i Mazurach gatunek ten występuje w dobrze zachowanych zbiorowiskach leśnych, głównie w rezerwatach przyrody, m.in. "Koniuszanka II", "Las Warmiński im. prof. Benona Polakowskiego". Wyjątkowo spotkać go można na korze drzew w dobrze zachowanych alejach przydrożnych, przy drogach lokalnych.
Bibliografia
K. Czyżewska, S. Cieśliński: Porosty – wskaźniki niżowych lasów puszczańskich w Polsce. Monographiae Botanicae 91: 223–239, 2003.
S. Cieśliński, K. Czyżewska, J. Fabiszewski: Czerwona lista porostów w Polsce. Red list of the lichens in Poland. W: Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Red list of plants and fungi in Poland, Z. Mirek, K. Zarzycki, W. Wojewoda, Z Szeląg (eds.). W. Szafer Inst. of Botany, PASc, Kraków, 71–89, 2006.
W. Fałtynowicz: Porosty w lasach. Przewodnik terenowy dla leśników i taksatorów. Centrum Informacyjne Lasów Państwowych: Warszawa, 2012.
