Katolicka Szkoła Polska w Lesznie

Katolicka Szkoła Polska w Lesznie
Data założenia:	24 kwietnia 1930 r.
Poziom szkoły:	podstawowy
Adres:	Leszno

Katolicka Szkoła Polska w Lesznie – prywatna szkoła z polskim językiem wykładowym w byłych Prusach Wschodnich. Powstała w 1930 r. i działała do 1935 r. Pierwszym kierownikiem szkoły był nauczyciel Leonard Jan Nieborak.

Historia

Szkołę polską w Lesznie uruchomiono w izbie wynajętej od Augusta Wontory 24 kwietnia 1930 r. Naukę rozpoczęło 14 dzieci. Na kierownika szkoły powołano nauczyciela Leonarda Jana Nieboraka przybyłego z Wielkopolski. Obowiązki opiekuna szkoły pełnił wyznaczony przez Polsko-Katolickie Towarzystwo Szkolne na Warmię Józef Krakor. Nieborak prowadził chór, zajęcia świetlicowe, organizował wycieczki do regionie. Od 1933 r. liczba dzieci w szkole pod wpływem niemieckich nacisków zaczęła spadać. Leonard Nieborak przypisywał sobie ten ubytek dzieci i dlatego wystąpił do polskich władz szkolnych z prośbą odwołania go do Polski. Dopiero w marcu 1935 r. przychylono się do prośby nauczyciela. Nowym kierownikiem szkoły został Piotr Łangowski, który pełnił swoje obowiązki tylko dwa tygodnie, gdyż władze niemieckie zamknęły szkołę 15 kwietnia 1935 r.

Cele i zadania

Szkoła działała na podstawie Ordynacji dotyczącej uregulowania szkolnictwa dla mniejszości polskiej w państwie pruskim, która weszła w życie 21 lutego 1929 r.

Kadra pedagogiczna

Kierownikami i jednocześnie nauczycielami szkoły byli:

• Leonard Jan Nieborak
• Piotr Łangowski

Osiągnięcia

W szkole w Lesznie w 1934 r. zorganizowano kwartalną konferencję regionalną dla nauczycieli szkół polskich. Podczas konferencji nauczyciele poznawali warunki pracy szkoły. W części oficjalnej brał udział niemiecki inspektor szkolny.

Uczniowie i absolwenci

Uczniami polskiej szkoły były dzieci mniejszości polskiej mieszkającej w Prusach Wschodnich. Do szkoły w Lesznie uczęszczały także dzieci z pobliskich wsi. W latach 1930-1935 stan liczebny uczniów przedstawiał się następująco:

• 1930 – 9 osób
• 1931 – 14 osób
• 1932 – 10 osób
• 1933 – 8 osób
• 1934 – 6 osób
• 1935 – 5 osób

Absolwentami Szkoły Polskiej w Lesznie są: Stanisława Biernath, Antoni Jakubassa, Paweł Kiczanowski, Elżbieta, Franciszek, Maria i Paweł Kisielniccy, Józef i Piotr Krakor, Jan i Małgorzata Olk, Anna, August, Elżbieta i Paweł Wontora.

Ciekawostki

Po II wojnie światowej dom dawnej szkoły polskiej w Lesznie stał się własnością prywatną.

Tablica pamiątkowa

W 1957 r. na budynku byłej szkoły polskiej w Lesznie z inicjatywy Edwarda Turowskiego umieszczono pamiątkową tablicę z napisem:

"W tym budynku

w latach 1930-1935

mieściła się szkoła polska

świadectwo polskości

Ziemi Warmińskiej".

Bibliografia

Filipkowski Tadeusz, Oświata na Warmii i Mazurach w latach 1945-1960, Warszawa 1978.

Koziełło-Poklewski Bohdan, Wrzesiński Wojciech, Szkolnictwo polskie na Warmii, Mazurach i Powiślu w latach 1919-1939, Olsztyn 1980.

Lewandowska Izabela, Chłosta Jan, Śladami polskich szkół na południowej Warmii w latach 1929-1939. W 80-lecie ich utworzenia, Olsztyn 2010.

Radziszewska Maria, "Święto Dziecka" w polskich szkołach na Warmii (1929-1939), [w:] Dziecko w historii - wątek korczakowski, red. Elwira Jolanta Kryńska, Agnieszka Suplicka, Urszula Wróblewska, Białystok 2013.