Lipowiec (gmina Kurzętnik)
| Lipowiec | |
| | |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko - mazurskie |
| Powiat | nowomiejski |
| Gmina | Kurzętnik |
| Sołectwo | Lipowiec |
| Liczba ludności (Pole-obowiązkowe) | Pole-obowiązkowe |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Lipowiec | |
| Położenie na mapie Polski  Lipowiec | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Lipowiec – wieś sołecka w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nowomiejskim, w gminie Kurzętnik. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa toruńskiego.
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna
Wieś sołecka znajduje się w dolinie Drwęcy. Miejscowość leży na terenie gminy, która obejmuje swoim zasięgiem wschodni kraniec Pojezierza Brodnickiego. W obszar gminy wchodzi 17% lasów i 71 % użytków rolnych. Ponadto miejscowość znajduje się na obszarze powiatu nowomiejskiego, który rozciąga się na pograniczu Pojezierza Chełmińskiego, Pojezierza Iławskiego, Garbu Lubawskiego i Pojezierza Dobrzyńskiego, w południowo – zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego.
Dzieje miejscowości
W XVI w. przez Lipowic prowadził szlak komunikacyjny, krytym z okolic Kurzętnika dostarczano zboże do Grudziądza. Pod koniec XIX wieś Lipowietz-Rumunki (Rumunki lub Rumunek - tak nazywano na Mazowszu i okolicach osady zakładane po wyciętych lasach, z języka niemieckiego Römmung) były wsią chłopską, leżącą przy granicy powiatu lubawskiego. Wieś obejmowała 521 mórg gruntów, było w niej 26 budynków, w tym 16 domów mieszkalnych. We wsi mieszkało 109 katolików i 14 ewangelików. Parafia mieściła się w Pokrzydowie, tam też dzieci uczęszczały do szkoły. Najbliższa poczta była w Kurzętniku. Przed 1939 r. kierownikiem tutejszej szkoły był Władysław Kunz. Natomiast Bronisława Werberowa była właścicielką tutejszego majątku ziemskiego. W czasie drugiej wojny światowej Niemcy wysiedlili do obozu w Potulicach następujące rodziny: Malinowscy, Jakubowscy, Byglewscy, Radomscy, Klimaszewscy. Ich gospodarstwa zajęli Niemcy z Besarabii. Po 1945 r. majątek ziemski rozparcelowano (dawny pałac nazywano Belwederem). Kierownikiem szkoły został Trzebiatowski. Była to szkoła czteroklasowa. Dalszą naukę dzieci kontynuowały w szkole w Kurzętniku.
Gospodarka
We wsi jest 49 gospodarstw rolnych, gospodarujących na powierzchni od trzech do 70 ha (dane z 2008 r.). W 1978 r. założono Rolniczą Spółdzielnię Produkcyjną, na bazie której w 1991 r. utworzono Gospodarstwo Pomocnicze przy Urzędzie Gminy Kurzętnik, przekształcone następnie w 2005 r. w Zakład Gospodarki Komunalnej. Zakład ten prowadzi składowisko odpadów komunalnych w Lipowcu (powstało w 1965 r., a jego powierzchnia wynosi 3,5 ha).
Kultura
W Lipowcu działa Koło Gospodyń Domowych (blisko 50 lat działalności). We wsi nie ma szkoły, parafia znajduje się w Nowym Mieście Lubawskim.
Ludzie związani z miejscowością:
Wojciech Zawadzki, mieszkaniec wsi, członek-założyciel Banku Ludowego w Nowym Mieście Lubawskim, zarejestrowanego w 1893 r. Celestyn Rosiński, urodzony w 1898 r. Lipowcu, znany kupiec z Nowego Miasta Lubawskiego, weteran pierwszej wojny światowej, członek zarządu Towarzystwa Samodzielnych Kupców w Nowym Mieście Lubawskim, zmarł w 1935 r. Sołtysami w XX w. byli: Reszka, Radomski, Lendzion, Kreński, Malinowski, Jan Jabłoński, Elżbieta Wadecka (od 2007 r.)
Bibliografia:
Grabowski Stanisław,Z dziejów Kurzętnika i okolic, Warszawa 2008, 287 ss.
