Państwowa Centrala Handlowa w Olsztynie
Państwowa Centrala Handlowa w Olsztynie – przedsiębiorstwo handlowe działające w latach 1946–1949.
Ogólna charakterystyka
Przedsiębiorstwo Państwowa Centrala Handlowa [PCH] zostało utworzone na mocy uchwały Rady Ministrów z dnia 11 maja 1945 r.
Struktura PCH obejmowała Centralę, oddziały wojewódzkie (tworzone w miastach wojewódzkich), oddziały rejonowe (zakładane w większych miastach niewojewódzkich), agentury (mające siedziby w powiatach) oraz tworzone w miarę potrzeb składnice.
Oddział Wojewódzki PCH w Olsztynie funkcjonował najpóźniej od marca 1946 r. W okresie marzec – wrzesień 1946 r. powstały jego agentury w Mrągowie, Szczytnie, Ostródzie, Ornecie, Morągu, Giżycku i Lidzbarku Warmińskim. Dyrektorem Oddziału był Aleksander Wilkowski.
Z dniem 21 października 1947 r. powołano do życia PCH – Delegaturę na województwo olsztyńskie. Do zadań delegatury należało organizowanie, koordynowanie, nadzorowanie i kontrolowanie placówek funkcjonujących w ramach PCH. Wśród tych ostatnich wyróżniano: hurtownie, filie, magazyny rozdzielcze, punkty sprzedaży mąki, sklepy detaliczne, biura spedycyjno–transportowe, oddziały morskie i ich agentury oraz oddziały rozrachunkowe.
Z dniem 1 stycznia 1949 r. delegatura olsztyńska została wchłonięta przez gdańską delegaturę PCH, stając się jej ekspozyturą (pełna nazwa placówki olsztyńskiej: Ekspozytura PCH w Gdańsku Oddział w Olsztynie).
Najpóźniej w listopadzie 1948 r. w strukturach PCH pojawił się wyodrębniony pion kontrolny pn. Naczelny Inspektorat Kontroli; w Olsztynie jego agencję stanowiła jednostka na prawach ekspozytury (pełna nazwa: PCH Naczelny Inspektorat Kontroli Ekspozytura w Olsztynie).
W styczniu 1949 r. Państwowa Centrala Handlowa stała się przedsiębiorstwem państwowym i uzyskała osobowość prawną.
W styczniu 1950 r. PCH postawiona została w stan likwidacji. Placówki podległe PCH przekazano różnym strukturom, m.in.: przedsiębiorstwu Centrala Spożywcza, przedsiębiorstwom Miejskiego Handlu Detalicznego, CSS Społem oraz gminnym spółdzielniom Samopomocy Chłopskiej.
Bibliografia
Archiwum Państwowe w Olsztynie, zespół archiwalny nr 494.
