Parafia pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Paluzach
| Parafia pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Paluzach | |
| | |
 Paluzy Kościół pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Paluzach, autor: S.Czachorowski, źródło: Wikimedia Commons
| |
| Siedziba | Grzęda |
| Adres | Grzęda, 11-230 Bisztynek |
| Data powołania | 20 czerwca 1409 r. |
| Wyznanie | katolickie |
| Kościół | rzymskokatolicki |
| Archidiecezja | warmińska |
| Dekanat | Reszel |
| Kościół | Kościół pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Paluzach |
Parafia pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Paluzach — rzymskokatolicka parafia leżąca w dekanacie Reszel należącym do archidiecezji warmińskiej. Kościół parafialny znajduje się w Paluzach. Obecnie (2014 r.) proboszczem parafii jest ks. mgr Wojciech Puszcz.
Historia parafii
Akt lokacyjny wsi 10 marca 1345 wystawili prepozyt Jan z kapituły warmińskiej i warmiński wójt krajowy Henryk von Luter. Zasadźca miał do osadzenia 66 włók czynszowych na prawie chełmińskim, a na całość wsi składało się jeszcze 8 włók sołeckich i 6 włók na uposażenie parafii. Kościół w Paluzach pw. Najświętszej Marii Panny istniał już w 1355 roku. Konsekrował go 20 czerwca 1409 biskup warmiński Henryk Vogelsang ku czci św. Krzyża, Matki Boskiej, św. Katarzyny i Wszystkich Świętych. Jest to budowla gotycka, orientowana, murowana z cegły na podmurowaniu z kamieni polnych, salowa na rzucie prostokąta, z zakrystią od północy zamienioną na kaplicę chrzcielną, kruchtą od południa oraz kwadratową wieżą od zachodu. W 1890 korpus przedłużono ku wschodowi o jedną oś okienną oraz dobudowano prezbiterium z zakrystiami. W nawie i kruchtach stropy drewniane, przy czym strop w kruchcie ozdobiony jest polichromią zapewne z 1698 roku. Po rozbudowie kościoła w 1890 roku kościół ponownie konsekrował biskup biskup Andrzej Thiel ku czci Matki Boskiej i św. Walentego w roku 1896. Proboszcz parafii Wojciech Puszcz obejmuje opieką duszpasterską również parafię pw. św. Mikołaja w Grzędzie.
Kler parafialny
Proboszczowie:
- Henryk Mohnbeck (1398)
- Baltazar Rabe (od 1398)
- Hermann (od 1421)
- Andrzej Borgk (od 1435)
- Laurenty Lumpe (od 1484)
- Laurenty Hovemann (od 1550)
- Mikołaj Schirmann (od 1565)
- Mikołaj Wohlgemuth (od 1584)
- Piotr Wagner (od 1616)
- Henryk Bochholz (od 1626)
- Urban Werner (od 1635)
- Walenty Humann (od 1639)
- Michał Albrecht (od 1643)
- Ambroży Albrecht Helming (od 1682)
- Michał Franciszek Lokau (od 1690)
- Marcin Wilhelm Fischer (od 1715)
- Jan Joachim Kloos (od 1727)
- Daniel Józef Bahr (od 1736)
- Jan Kareschell (od 1750)
- Walenty Biermann (od 1754)
- Jan Chryzostom Mocki (od 1763)
- Jakub Harwart (od 1775)
- Jan Penquitt (od 1783)
- Antoni Eichholz (od 1806)
- Grzegorz Albert Hintz (od 1814)
- Walenty Penquitt (od 1819)
- Jan Pult (od 1840)
- Henryk Stankewitz (od 1871)
- Józef Strehl (od 1912)
- Brunon Dombrowski (1929)
- Jan Marquardt (od 1929)
- Krystian Beu (od 1940)
- Edward Palm (od 1944)
- Jan Pietrzyk (1987–2000)
- Romuald Mężyński (2000–2001)
- Wojciech Puszcz
Zobacz też
Archidiecezja Warmińska
Kościół pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Paluzach
Sługa Boży Ksiądz Johannes Marquardt. Zastrzelony i pochowany w Paluzach.
Bibliografia
Kościoły i kaplice Archidiecezji Warmińskiej, red. Bronisław Magdziarz, Olsztyn 1999
Katalog duchowieństwa katolickiego diecezji warmińskiej (do 1945 roku), Andrzej Kopiczko, Olsztyn 2003
Katalog duchowieństwa katolickiego diecezji warmińskiej (1945-1992), Andrzej Kopiczko, Olsztyn 2006
Paluzy. Wieś na granicy Warmii.] [22.10.2014]
Parafia Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Paluzach Wikipedia [22.10.2014]
