Skomętno Wielkie

Skomętno Wielkie
Skomętno Wielkie. Mogiła niemiecka. Fot. Fot. Adler7. Źródło: www.rowery.olsztyn.pl [28.07.2013]
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	ełcki
Gmina	Kalinowo
Liczba ludności (2010)	125
Strefa numeracyjna	(+48) 87
Kod pocztowy	19-314
Tablice rejestracyjne	NEL
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Skomętno Wielkie
Położenie na mapie Polski Skomętno Wielkie
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Skomętno Wielkie (niem. Skomentnen, Skomanten ) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie ełckim, w gminie Kalinowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego. W 2010 roku wieś liczyła 125 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Lilla Sienkiewicz .

Położenie

Miejscowość położona jest w odległości 18,8 km wschód od Ełku, w oddaleniu 3,4 km od Kalinowa. Skomętno Wielkie położone jest nad jeziorem Skomętno.

Dzieje miejscowości

Nazwa wywodzi się od imienia wodza Jaćwięgów Skomanda, który przeszedł na służbę Zakonu Krzyżackiego. Jego grób miał się rzekomo znajdować nad jeziorem Skomętno (Skomenter See). W 1473 roku niejaki Piotr Sokół otrzymał majątek nad jeziorem Skomętno. Nadane dobra miały liczyć 30 łanów. Skomętno zostało założone na prawie magdeburskim. W 1821 roku wieś zamieszkiwało 119 osób. W 1929 roku odnaleziono w Skomętnie tzw. srebrny skarb jaćwieskiej księżniczki, który przechowywany był w muzeum w Królewcu. Zabytek zaginął po 1945 roku. W roku 1933 miejscowość zamieszkiwało 325 osób. W 1938 roku nazwę wsi zmieniono na Skomanten. Przed wybuchem II wojny światowej Skomętno liczyło 308 mieszkańców. W okolicach Skomętna znajduje się zachowane grodzisko jaćwieskie.

Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.

Zabytki

• dwie kwatery wojenne z okresu I wojny światowej; w pierwszej, położonej na południe od szosy, pochowano 11 żołnierzy niemieckich poległych w latach 1914-1915; w drugiej, znajdującej się na północ od szosy, spoczęli dwaj żołnierze – niemiecki i rosyjski

Galeria zdjęć

• 

  Skomętno Wielkie. Mogiła rosyjska.
  Fot. Fot. Adler7. Źródło: www.rowery.olsztyn.pl [28.07.2013]
• 

  Skomętno Wielkie. Mogiła 11 żołnierzy niemieckich.
  Fot. Fot. Adler7. Źródło: www.rowery.olsztyn.pl [28.07.2013]

Bibliografia

Białuński Grzegorz, Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
Kawecki Jan, Roman Bolesław, Ełk. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1970.
Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany, red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008.
Orłowicz Mieczysław, Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii, na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991.
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, red. Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski, t. 10, Warszawa 1889.
Bank Danych Lokalnych GUS [28.07.2013]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [28.07.2013]
Olsztyńska Strona Rowerowa [28.07.2013]