Obrostnica rzęsowata
| Obrostnica rzęsowata | |
| | |
| Anaptychia ciliaris | |
| (L.) Körb. | |
 Obrostnica rzęsowata. Fot. ze zbiorów autora. | |
| Systematyka | |
| Królestwo | grzyby |
| Gromada | grzyby workowe |
| Klasa | miseczniaki (Lecanoromycetes) |
| Rząd | Teloschistales |
| Rodzina | obrostowate |
| Rodzaj | obrostnica |
| Gatunek | obrostnica rzęsowata |
| Synonimy | |
Obrostnica rzęsowata (Anaptychia ciliaris (L.) Körb.) – gatunek zlichenizowanego grzyba workowego (porostu) z rodziny obrostowatych (Physciaceae), rzędu Teloschistales.
Plecha
Plecha obrostnicy rzęsowatej jest listkowata, czasem o odcinkach wzniesionych i wtedy prawie krzaczkowata, zwykle do 5 cm średnicy, szara, czasem brunatniejąca, o wąskich odcinkach (zwykle 1-2 mm średnicy), wielokrotnie porozgałęzianych, o powierzchni pilśniowatej. Na brzegach odcinków wyraźne, długie (do 7 mm) rzęski. Dolna strona plechy biaława, bez chwytników. Owocniki (miseczki – apotecja) do 5 mm średnicy, o czarniawych tarczkach, z brzeżkiem barwy plechy, dość częste.
Rozmieszczenie i ekologia
Gatunek ten rośnie na korze drzew liściastych, głównie na przydrożnych topolach, wierzbach, klonach, lipach i jesionach. Wymaga podłoża słabo kwaśnego lub o odczynie obojętnym i dobrego oświetlenia. Porost jest obecnie rzadki, wrażliwy na zanieczyszczenia, na większości obszaru Polski ginący. Coraz częściej spotykane są okazy o plechach zazielenionych, pokrytych glonami, ze zniszczonymi rzęskami i bez owocników.
Na Warmii i Mazurach gatunek ten występuje jeszcze dość często i zwykle pokrywa pnie drzew na znacznej powierzchni. W wyniku modernizacji dróg i związanego z tym wycinaniem starych drzew przydrożnych liczba jego stanowisk wyraźnie się zmniejsza.
Wartość użytkowa
Jest to gatunek ginący, umieszczony na czerwonej liście jako porost zagrożonych wymarciem (EN). W Polsce podlega ścisłej ochronie.
Zobacz też
pl.wikipedia.org, Anaptychia [22.04.2014]
species.wikimedia.org, Anaptychia ciliaris [22.04.2014]
Bibliografia
Cieśliński Stanisław, Czyżewska Krystyna, Fabiszewski Jerzy, Czerwona lista porostów w Polsce. Red list of the lichens in Poland, [w:] Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Red lists of plants and fungi in Poland, red. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda i Zbigniew Szeląg, Kraków 2006, s. 71–89.
Fałtynowicz Wiesław, Porosty w lasach. Przewodnik terenowy dla leśników i taksatorów, Warszawa 2012.
