Jerzy Zaborowski

Jerzy Zaborowski
Data i miejsce urodzenia	19 stycznia 1936 r. Janów
Zawód	policjant, pracownik naukowy

Jerzy Zaborowski (ur. 19 stycznia 1936 r. w Janowie) – pułkownik Milicji Obywatelskiej, komendant Wydziału Porządku Publicznego Akademii Spraw Wewnętrznych wydziału zamiejscowego w Szczytnie (od 1 października 1989 do 18 maja 1990 r.). Posiada stopień naukowy doktora habilitowanego.

Życiorys

Urodził się 19 stycznia 1938 r. w Janowie w powiecie przasnyskim. Pod koniec II wojny światowej został wywieziony wraz z rodzicami do Prus Wschodnich. Po zakończeniu wojny rodzina powróciła do Janowa, gdzie ojciec Jerzego Zaborowskiego wstąpił do MO.

Szkoła i wykształcenie

W 1951 r. ukończył szkołę podstawową w Chorzelach, a w 1955 r. liceum ogólnokształcące w Przasnyszu. W 1967 r. podjął zaoczne studia w Zawodowym Studium Administracji na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. Ukończył je w 1970 r. Bezpośrednio po tym został przyjęty na zaoczne studia w Studium Administracji Wydziału Prawa i Administracji, które ukończył w 1972 r., uzyskując dyplom magistra administracji.

Praca

Starania o przyjęcie do MO Zaborowski podjął po maturze. Służbę rozpoczął 5 sierpnia 1955 r. na stanowisku milicjanta Batalionu Patrolowego Komendy Wojewódzkiej MO w Warszawie przydzielonego do pracy na posterunku w Dzierzgowie. 1 września został skierowany do Szkoły Oficerskiej MO w Szczytnie. Po jej ukończeniu przydzielono go do służby w Komedzie Powiatowej MO w Grójcu. Tam początkowo pełnił obowiązki komendanta posterunku MO w Goszczynie, a następnie przeniesiono go do referatu operacyjno-dochodzeniowego w KP MO w Grójcu. Z jednostka tą był związany aż do 1972 r., pełniąc w niej funkcje kierownika referatu operacyjno-dochodzeniowego do walki z przestępczością gospodarczą, zastępcy komendanta, a od czerwca 1968 r. – komendanta jednostki. W tym czasie awansował na kolejne stopnie oficerskie. Pierwszy z nich (podporucznika MO) uzyskał 3 lipca 1959 r., natomiast ostatni (pułkownika MO) – 15 października 1978 r.

W 1972 r., bezpośrednio po ukończeniu zaocznych studiów magisterskich, został przeniesiony do nowo utworzonej Akademii Spraw Wewnętrznych w Warszawie na stanowisko starszego wykładowcy w Instytucie IV (Porządku Publicznego). Jednocześnie przystąpił do przygotowywania rozprawy doktorskiej pod kierunkiem znanego administratywisty prof. Jerzego Starościaka. Pracę nt. Prawne środki zapewnienia bezpieczeństwa i porządku publicznego obronił 2 września 1974 r., uzyskując stopień doktora nauk prawnych w zakresie prawa administracyjnego. Było to podstawą do awansowania go w Akademii Spraw Wewnętrznych na stanowisko adiunkta. 1 kwietnia 1981 r. został mianowany na stanowisko kierownika zakładu, a jednocześnie zastępcy dyrektora Instytutu IV. 1 grudnia 1986 r. objął stanowisko dyrektora tego instytutu.

W Akademii Spraw Wewnętrznych Zaborowski zyskał opinię bardzo dobrego dydaktyka i sprawnego organizatora. Kontynuował pracę badawczą, m.in. w ramach Centralnego Programu Badań Podstawowych na lata 1986–1990 jako członek zespołu prof. Franciszka Ryszki.

Podstawą przystąpienia do postępowania habilitacyjnego stała się praca Milicja Obywatelska. Studium administracyjno-prawne. Kolokwium habilitacyjne odbyło się 11 stycznia 1989 r. przed Radą Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Marii Curie Skłodowskiej w Lublinie, która podjęła uchwałę o nadaniu mu stopnia doktora habilitowanego nauk prawnych w zakresie prawa administracyjnego. W czerwcu tego roku uchwałę tę zatwierdziła Centralna Komisja Kwalifikacyjna ds. Kadr Naukowych przy Prezesie Rady Ministrów.

Uzyskanie przez Jerzego Zaborowskiego stopnia dr hab. zbiegło się z reformą wyższego szkolnictwa zawodowego resortu spraw wewnętrznych. Jej istotą było włączenie dwóch samodzielnych Wyższych Szkół Oficerskich MSW – w Legionowie i Szczytnie – do Akademii Spraw Wewnętrznych jako jej zamiejscowych wydziałów. Ponieważ dotychczasowy komendant szczycieńskiej placówki Stanisław Biczysko zdystansował się wobec tych zmian, pojawiła się konieczność wskazania jego następcy, od którego oczekiwano m.in. posiadania habilitacji. Liczba kandydatów legitymujących się takimi kompetencjami była ograniczona, kandydatura Zaborowskiego była więc bardzo naturalna, tym bardziej że w pracy badawczej zajmował się głównie milicją obywatelską.

Zaborowski objął funkcję komendanta Wydziału Porządku Publicznego Akademii Spraw Wewnętrznych w wydziale zamiejscowym w Szczytnie 1 października 1989 r. W nowym miejscu pracy – po raz pierwszy zapewne w karierze zawodowej – nie osiągnął niezbędnego porozumienia z podwładnymi. Zdecydowały o tym głównie przeprowadzone arbitralnie zmiany, w wyniku których WSO MSW straciła samodzielność. Było to kontestowane przez jej pracowników, którzy częściowo winili nowego komendanta - przybysza z Akademii Spraw Wewnętrznych, która ich wchłonęła. Osiągnięciu porozumienia nie służyła też atmosfera transformacji ustrojowej w Polsce, negująca rzeczy minione i sprzyjająca różnorodnym inicjatywom oddolnym. Takie pojawiły się też w Szczytnie, zwłaszcza że po przekształceniu milicji obywatelskiej w policję pojawiła się również kwestia budowy nowej struktury szkolnictwa policyjnego.

Środowisko szczycieńskie było rzecznikiem usytuowania właśnie w Szczytnie samodzielnej szkoły wyższej o profilu policyjnym. Zaborowski jako przybysz z zewnątrz nie mógł zostać liderem forsującym takie rozwiązanie. Popadając w coraz większą izolację, zwrócił się 4 maja 1990 r. do ministra spraw wewnętrznych o zwolnienie ze służby w MO w związku z nabyciem praw emerytalnych. Minister przychylił się do tej prośby, w rezultacie czego Zaborowski został z dniem 18 maja 1990 r. zwolniony ze służby, a tym samym ze stanowiska komendanta Wydziału Porządku Publicznego Akademii Spraw Wewnętrznych w wydziale zamiejscowym w Szczytnie.

Działalność naukowa

Po zwolnieniu ze służby Jerzy Zaborowski prowadził żywą działalność naukową. O zatrudnienie go zabiegały zarówno uczelnie niepaństwowe, jak i państwowe. Przez blisko 10 lat był profesorem na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie. Jest m.in. współautorem cieszącego się dużym powodzeniem wśród studentów, kilkakrotnie wznawianego podręcznika Zarys prawa.

Bibliografia

Majer Piotr, Od Ośrodka Oficerów Milicji Obywatelskiej do Wydziału Porządku Publicznego Akademii Spraw Wewnętrznych. Podstawowe przeobrażenia milicyjnej placówki dydaktycznej w Szczytnie w latach 1954–1990, [w:] 50-lecie oficerskiego szkolnictwa policyjnego w Szczytnie (1954–2004), red. nauk. Mieczysław Goettel, Andrzej Misiuk, Szczytno 2004.
Olejniczak Zbigniew, WSO MSW im gen. Franciszka Jóźwiaka – Witolda, "Zeszyty Naukowe WSO MSW" 1984, nr 45-46, s. 235-236.
Piotrowski Paweł, Przemiany w MSW w latach 1989–1990, "Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej" 2004, nr 4.
"W służbie narodu" 1989, nr. 29.