Zelki

Zelki
Państwo	Polska
Województwo	Warmińsko-Mazurskie
Powiat	Giżycki
Gmina	Wydminy
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Zelki
Położenie na mapie Polski Zelki
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Zelki (niem. Neuhoff) – wieś położona w Polsce, w województwie warmińsko – mazurskim, w powiecie giżyckim, w gminie Wydminy. Zelki kiedyś stanowiły odrębną, wydzieloną jednostkę administracyjną. Dziedziczny urząd został włączony do powiatu giżyckiego w 1818 roku.

Charakterystyka fizjograficzna:

Dzieje miejscowości:

Wieś pojawia się w dokumentach w 1513 roku. W połowie XVI wieku została nadana Wolfowi zu Heydeckowi. Zelki były w posiadaniu tego rodu do 1746 roku. W późniejszym w Zelkach gospodarowali przedstawiciele polskiej szlachty -Drygalscy i Tybowie. W 1827 roku wśród parafian było 696 Polaków i 290 Niemców. W 1868 roku wśród 1431 parafian 949 to Polacy, jednakże w 1897 roku na 1620 parafian 700 było polskiego pochodzenia. W 1912 roku na 1438 parafian 120 stanowili Mazurzy. Dane w sposób tendencyjny obrazowały proces zanikania elementu polskiego na Mazurach. Władze kościelne wymagały od pastora dobrej znajomości języka „mazurskiego”. Szkołę w Zelkach założono razem z parafią w połowie XVI wieku, a zreorganizowano po 1737 roku.

Ludzie związani z miejscowością:

Zabytki:

Kościół w stylu neogotyckim, pochodzący z 1844 roku. Wzniesiony według projektu znanego architekta Karola Fryderyka Schinka, został przebudowany w latach 1932 – 1934. Kościół całkowicie został przebudowany w XX wieku. Posiada dzwon z 1691 roku. Ołtarz jest połączony z amboną. Jest to skromny wiejski kościół ewangelicki.

Gospodarka:

Zelki składały się z dwóch majątków ziemskich. Jeden – Neuhoff liczył 304 ha, posiadał tartak, gorzelnie oraz zakład mleczarski, drugi– Berghoff o powierzchni 378 ha, miał tylko gorzelnię.

Kultura:

Bibliografia:

Zelki, w: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. 14, red. B. Chlebowski, Warszawa 1895.
Wakar Andrzej, Willan Tadeusz, Giżycko, z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1996.

Zobacz też

Asiuulek (dyskusja) 19:26, 22 wrz 2013 (CEST)