Lipniki
| Lipniki | |
| | |
 Współczesne Lipniki
| |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | szczycieński |
| Gmina | Jedwabno |
| Liczba ludności (2010) | 159 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
| Kod pocztowy | 12-122 |
| Tablice rejestracyjne | NSZ |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Lipniki | |
| Położenie na mapie Polski  Lipniki | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Lipniki (niem. Lipnicken) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Jedwabno.
Po II wojnie światowej miejscowość wchodziła w skład powiatu nidzickiego, w roku 1955 została przyłączona do powiatu szczycieńskiego. W latach 1975-1998 należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna
Wieś położona jest na Pojezierzu Mazurskim, w południowej części województwa warmińsko-mazurskiego. Miejscowość leży w odległości około 3 km na północ od Jedwabna i drogi krajowej nr 58 na odcinku Jedwabno-Olsztynek.
Dzieje miejscowości
Miejscowość powstała na dawnych terenach Galindów. Kolonizacja okolic przez Zakon Krzyżacki rozpoczęła się około 1380 roku. Dwór szlachecki w Lipnikach powstał przed 1775 rokiem. Natomiast pierwsza wzmianka dotycząca wsi pochodzi ze sprawozdania z wizytacji jedwabnieńskiej parafii ewangelickiej w dniu 25 lipca 1687 roku, dokonanej przez rewizora Chrystiana Wilhelma von Derschau. Król Pruski Fryderyk II Wielki przekazał Lipniki porucznikowi Schmidtowi, który został jednocześnie wyniesiony do stanu szlacheckiego.Schmidt sprzedał majątek porucznikowi Rastowi. Kolejnymi właścicielami stała się rodzina Fleischer. W 1782 roku Lipniki posiadały 4 gospodarstwa. W 1818 roku wieś była zamieszkana przez 30 osób i składała się z 5 gospodarstw. W 1848 roku w Lipnikach znajdowało się 7 budynków mieszkalnych. W 1873 roku jako właściciela majątku wymieniono Richarda Godczeba. W 1879 roku kolejnym właścicielem był pochodzący spod Brodnicy August Kulow. W jego imieniu majątkiem zarządzał administrator o nazwisku Pankin. W tymże roku majątek obejmował obszar 265 ha. Około 1890 roku na skutek licytacji majątek znalazł się w posiadaniu Żyda o nazwisku Lewin. Po 1890 roku Lewin prawdopodobnie odsprzedał Lipniki Erdmannowi Dobberstein. Ale już około 1903 roku majątek znajdował się w rękach Wilhelm Penk. Przed 1910 rokiem majątek znalazł się w posiadaniu porucznika Langensteaßen, który sprzedał Lipniki w 1912 roku gospodarzowi Adolfowi Busse. W 1914 roku Busse odstąpił majątek pochodzącemu z Nadrenii szwagrowi, gospodarzowi Eugenowi Rochowi. W rękach rodziny Rochów Lipniki pozostały do 1945 roku. Ostatnią właścicielką była jedyna córka Eugenia Rotha – Ilse. Eugen Roth zmarł w 1963 roku w Korbach w Hesji, w wieku 80 lat. Ilse Roth po II wojnie światowej osiedliła się w Kolonii. Przed II wojną światową w skład majątku wchodziło: 141 ha gruntów ornych, 9 ha łąk, 10 ha pastwisk, 20 ha lasów, 0,5 ha ogrodu, 0,5 ha wód, 1 ha ziemi leżącej odłogiem i 5 ha dróg i podwórza. W 1919 roku w majątku zamieszkiwały 62 osoby. Tuż przed 1945 rokiem Lipniki liczyły 38 mieszkańców. W 1924 roku zbudowano nową siedzibę właścicieli. Był to dwupiętrowy budynek budynek 16 pomieszczeniami, centralnym ogrzewaniem i ciepłą wodą. Robotnicy (łącznie 10 rodzin) mieszkali w trzech specjalnie dla nich przeznaczonych budynkach. Po II wojnie światowej we wsi działało Państwowe Gospodarstwo Rolne. Miejscowość jest siedzibą sołectwa.Aktualnie funkcję sołtysa sprawuje Iwona Arbatowska[1]. W Lipnikach działa Koło Gospodyń Wiejskich, aktywizujące lokalną społeczność za pośrednictwem organizowanych spotkań tematycznych i wycieczek turystycznych.
Gospodarka
Lipniki to typowa wieś popegeerowska, borykająca się z marazmem sektora gospodarczego. W miejscowości funkcjonuje jeden sklep. Większość mieszkańców pracuje w Jedwabnie, Olsztynku, Szczytnie i Olsztynie.
Bibliografia:
- Ambroziak Sławomir, Dzieje parafii, kościołów i życia religijnego gminy Jedwabno (Jedwabno, Małga, Nowy Dwór), Rocznik Mazurski, t. 5, 2001, s. 3-30.
- Ambroziak Sławomir, Historia gminy Jedwabno, http://www.jedwabno.pl/historia [dostęp: 22.08.2013]
- Ambroziak Sławomir, Z dziejów gminy Jedwabno, Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, s. 7-15.
- Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu, red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.
- Bank Danych Lokalnych GUS: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims [data dostępu: 10.09.2013]
- Oficjalna Strona Wsi Lipniki: http://www.lipniki.pl/ [data dostępu: 10.09.2013]
Przypisy
