Sasek Wielki

Sasek Wielki
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	szczycieński
Gmina	Szczytno
Liczba ludności (2010)	103
Strefa numeracyjna	(+48) 89
Kod pocztowy	12-100
Tablice rejestracyjne	NSZ
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Sasek Wielki
Położenie na mapie Polski Sasek Wielki
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Sasek Wielki (niem. Materschobense) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Szczytno. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 103 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Czesław Drężek.

Położenie

Wieś położona jest na Pojezierzu Mazurskim na granicy Pojezierza Mrągowskiego i Równiny Mazurskiej. Miejscowość leży na północno–wschodnim brzegu jeziora Sasek Mały, w odległości około 10 km na południowy zachód od Szczytna i na zachód od drogi krajowej nr 57.

Dzieje miejscowości

We wsi odnaleziono ślady obróbki krzemienia oraz ułamki naczyń z czasów prehistorycznych. Wieś została założona w 1787 roku na 18 łanach w ramach osadnictwa szkatułowego. Została częściowo spalona podczas I wojny światowej, następnie odbudowana. Miejscowość zachowała dawny charakter ulicówki.

Wieś jest siedzibą sołectwa.

Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych w poszczególnych okresach:

• 1818 r. – 64 osoby, 13 gospodarstw

• 1858 r. – 24 gospodarstwa

• 1939 r. – 249 osób

Turystyka

• szlak kajakowy o długości 47 km – przebieg trasy: jezioro Sasek Wielki – Jęcznik – Janowo – Sędańsk – Jezioro Sędańskie – jezioro Sasek Mały – Kucbork – Wiebark
• rowerowy szlak turystyczny (zielony) – przebieg trasy: Kucbork – Zielone Góry – Sasek Wielki – Wesołowo – Róklas

Zabytki

• kilka przykładów budownictwa drewnianego, m.in. chałupy nr 12, 14, 19
• dawny cmentarz ewangelicki z XIX wieku, na północny wschód od wsi, przy polnej drodze
• blokhauz strzelecki dla ckm i piechoty z pierwszej połowy XX wieku – element Szczycieńskiej Pozycji Leśnej

Bibliografia

1. Letkiewicz Arkadiusz, Z dziejów miasta i gminy Szczytno, Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, ss. 30–37.
2. Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej, Olsztyn 1998.
3. Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu, red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.
4. Bank Danych Lokalnych GUS [27.08.2013]
5. Deutsche Verwaltungsgeschichte [27.08.2013]
6. Wojewódzka Ewidencja Zabytków [27.08.2013]