Płoskinia (gmina wiejska)
Gmina Płoskinia | |||
| |||
| |||
Województwo | warmińsko-mazurskie | ||
Powiat | braniewski | ||
Rodzaj gminy | wiejska | ||
Wójt | Zbigniew Kowalski | ||
Powierzchnia | 169,93 km² | ||
Liczba sołectw | 14 | ||
Liczba miejscowości | 24 | ||
Liczba ludności (2013) Gęstość zaludnienia |
2609 15 osób/km² | ||
Strefa numeracyjna | 55 | ||
Tablice rejestracyjne | NBR | ||
TERYT | 2802062 | ||
Urząd gminy Płoskinia 8 14-526 Płoskinia
| |||
Biuletyn Informacji Publicznej gminy |
Gmina Płoskinia – gmina wiejska położona w północno-zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego w powiecie braniewskim. Siedziba gminy znajduje się w Płoskini.
Gmina wiejska Płoskinia położona jest na terenach o bardzo bogatych i ciekawych walorach przyrodniczych i krajobrazowych. Posiada bardzo korzystne warunki naturalne do produkcji rolnej i rozwoju turystyki. Jest to gmina o niskim stopniu urbanizacji i niedużej liczbie mieszkanców oraz gęstości zaludnienia (15 osób/km2). Gmina należy do Stowarzyszenia Gmin Rzeczypospolitej Polskiej Euroregion Bałtyk.
Władzę w gminie sprawuje wójt Zbigniew Kowalski[1].
Spis treści
Powierzchnia gminy
Gmina wiejska Płoskinia zajmuje powierzchnię 169,93km2[2]. W tym:
Gmina stanowi 14,10% powierzchni powiatu braniewskiego.
Demografia
Liczba ludności gminy według danych z 2013 roku wynosi[5]:
Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | |||
---|---|---|---|---|---|---|
jednostka | osób | % | osób | % | osób | % |
liczba | 2609 | 100 | 1296 | 49,67 | 1313 | 50,33 |
gęstość zaludnienia (mieszk./km²) |
15 | 7,6 | 7,7 |
Saldo migracji wewnętrznych i zagranicznych na pobyt stały w 2012 roku w gminie wiejskiej Płoskinia wynosiło -35 osób[6], co stanowi 9,6% migracji ludności w powiecie braniewskim oraz 1,35% w województwie warmińsko-mazurskim.
Historia gminy jako jednostki administracyjnej
W lipcu i sierpniu 1945 roku przedstawiciele polskiej administracji przejęli terytorium powiatu braniewskiego. Po ostatecznym ustaleniu granicy państwa polskiego zaprojektowano podział powiatu na 2 gminy miejskie i 9 gmin wiejskich, wśród nich powołano gminę wiejską Płoskinia. Podział ten utrzymał się do 1954 roku, kiedy to na mocy Ustawy z dnia 25 września 1954 roku o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych[7], istniejące do tej pory gminy zastąpiono gromadami. W 1959 roku obszar gromady Płoskinia został powiększony o wsie Długobór, Podlechy, Strubno, Łozy, osadę Wysoka Braniewska oraz PGR Długobór, Podlechy i Wysoka Braniewska przyłączone ze zlikwidowanej gromady Pakosze, a w 1969 roku do gromady Płoskinia przyłączono część obszaru gromady Wilczęta z powiatu pasłęckiego.
Kolejne zmiany w podziale administracyjnym dokonane na podstawie Ustawy z 29 listopada 1972 roku o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych[8],przywróciły podział państwa na gminy. Zlikwidowano istniejącą gromadę Płoskinia i na mocy uchwały Wojewódzkiej Rady Narodowej z dnia 6 grudnia 1972 roku[9] powołano gminę Płoskinia z siedzibą w Płoskinii. W skład nowo utworzonej gminy wchodziły obszary sołectw: Chruściel, Dąbrowa, Długobór, Lubnowo, Łozy, Pielgrzymowo, Płoskonia, Podlechy, Robuzy, Srubno, Tolkowiec, Wysoka Braniewska oraz miejscowość Pierławki. 1 czerwca 1975 roku, na podstawie Ustawy o dwustopniowym podziale administracyjnym państwa[10], przestał istnieć powiat braniewski. Gmina Płoskinia została bezpośrednio częścią województwa elbląskiego[11]. Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa[12] umiejscowiły gminę Płoskinia w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie braniewskim.
Gmina wiejska Płoskinia graniczy: od północy z gminą Braniewo, od wschodu z gminą Pieniężno, od południa z gminą Orneta (powiat lidzbarski) i gminą Wilczęta, od zachodu z gminą Młynary (powiat elbląski) i gminą Frombork.
Miejscowości na terenie gminy
Sołectwa: Chruściel, Dąbrowa, Długobór, Jarzębiec, Lubnowo, Łozy, Pielgrzymowo, Pierzchały, Płoskinia, Podlechy, Robuzy, Strubno, Tolkowiec, Wysoka Braniewska.
Pozostałe miejscowości: Płoskinia Kolonia, Giedyle,Łojewo, Szalmia, Bliżewo, Czosnowo, Piórkowo, Trąbki, Pierławki, Demity, Wysoka Braniewska, Długobór osada, Stygajny, Wołki.
Gospodarka
Wiodącą gałęzią gospodarki gminy wiejskiej Płoskinia jest rolnictwo. Grunty użytkowane w gospodarstwach rolnych zajmują obszar 6369 ha, w tym użytki rolne – 6038 ha. W strukturze użytków rolnych przeważają grunty orne zajmujące powierzchnię 4 415 ha. Łąki trwałe i pastwiska obejmują łącznie 1616 ha co stanowi 26,8 % użytków rolnych. Taka struktura wykorzystania grunów rolnych stwarza dobre warunki do rozwoju produkcji roślinnej (zboża i rośliny przemysłowe) oraz mleka i mięsa wołowego.Małe, rodzinne gospodarstwa, opierające swoją działalność głównie na naturalnych metodach uprawy roślin i hodowli, sprzyjają produkcji żywności ekologicznej oraz tworzeniu gospodarstw agroturystycznych[13]. Jednak potencjał turystyczny gminy nie jest w pełni wykorzystywany. Barierę stanowi tu brak całorocznych miejsc noclegowych o wysokim standardzie, zbyt skromna oferta produktów turystycznych – zwłaszcza poza sezonem letnim oraz brak całościowej, skoordynowanej promocji. Walory środowiska przyrodniczego sprawiają, że turystyka ma szansę stać się ważnym elementem gospodarki gminy.
Gospodarstwa agroturystyczne znajdują się w miejscowościach: Chruściel, Dąbrowa, Płoskinia, Szalmia, Czosnowo.
Liczba podmiotów gospodarki narodowej wpisanych do rejestru REGON w gminie wiejskiej Płoskinia wynosiła w 2012 roku 124. W tym 13 podmiotów należy do sektora publicznego, pozostałe 111 tworzy sektor prywatny[14]. W 2012 roku w sektorze tym najwięcej firm było zarejestrowanych w dziale: rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo - 28 firm, w dziale handel hurtowy i detaliczny - 26 firm, w dziale przetwórstwo przemysłowe 9 firm.
W gminie rozwija się przemysł drzewny, o czym świadczą działajace na jej terenie zakłady przeróbki drewna (m.in. tartaki w Chruścielu, Płoskini, Wysokiej Braniewskiej). Rozwijają się również usługi transportowe oraz przeładunkowe. Transportem drogowym zajmują się m. in. zakłady usług transportowych w Płoskinii i Chruścielu. Na rampach kolejowych w punktach przeładunkowych w Piórkowie i Ruciance (powiat elbląski) odbywa się przeładunek produktów ropopochodnych, węgla, nawozów, stali i innych produktów chemicznych.
Liczba ludności bezrobotnej zarejestrowanej pod koniec 2012 roku w gminie wiejskiej Płoskinia wynosiła 276 osób [15], co stanowi 6,04% bezrobotnych w powiecie braniewskim.
Ze środowiskowej pomocy społecznej korzysta w gminie 22,8% ludności[16].
Kultura i turystyka
Instytucje zajmujące się pracą na rzecz kultury na terenie gminy
- Biblioteka Publiczna Gminy Płoskinia.
Wydarzenia kulturalne związane z gminą
- dożynki gminne;
- Fesiwal Piosenki Dziecięcej.
Ludzie związani z gminą
- Helena Tyszkiewicz - bibliotekarka, poetka, pisarka, publicystka, animatorka kultury; przez wiele lat związana z Płoskinią i Braniewem;
- Teresa Krakowska - poetka, autorka scenariuszy teatralnych dla dzieci, animatorka kultury.
Zabytki znajdujące się na terenie gminy
Do najcenniejszych zabytków znajdujących się na terenie gminy wiejskiej Płoskinia należą[17]:
- Kościół pw. św. Katarzyny w Płoskini wraz z plebanią;
- Kościół pw. Trójcy Świętej w Chruścielu wraz z przykościelnym cmentarzem;
- Kościół pw. św. Jana Ewangelisty w Długoborze wraz z przykościelnym cmentarzem, ogrodzeniem z bramami i kapliczką;
- Kościół pw. św. Jerzego w Szalmii;
- Kościół pw. św. Marcina w Tolkowcu wraz z przykościelnym cmentarzem;
- Kościół pw. św. Małgorzaty w Pierzchałach wraz z przykościelnym cmentarzem;
- cmentarzysko kurhanowe w Piórkowie - datowane na 600 r. p.n.e.;
- elekrownia wodna w Pierzchałach - z 1936 roku.
Szlaki i atrakcje turystyczne
- ścieżka edukacyjna „Leśne prawdy" nad Jeziorem Pierzchalskim w nadleśnictwie Zaporowo oraz leśna ścieżka zdrowia;
- rezerwaty, obszary chronionego krajobrazu i liczne pomniki przyrody;
- elekrownia wodna w Pierzchałach - z 1936 roku.
Informacje o atrakcjach turystycznych można uzyskać w Punkcie Informacji Turystycznej w Braniewie, ul. Katedralna 7, 14-500 Braniewo oraz na stronie http://www.it.braniewo.pl/
Szkolnictwo
W gminie wiejskiej Braniewo istnieją nastepujące placówki edukacyjne:
- Zespół Szkół w Płoskini - Szkoła Podstawowa w Płoskini, Gimnazjum w Płoskini;
- Szkoła Podstawowa w Chruścielu.
Sport
Obszary chronione i pomniki przyrody
Na terenie gminy znajdują się 3 obszary objęte różnymi formami ochrony przyrody o łącznej powierzchni w granicach gminy 5535,56 ha [18].Należą do nich:
Rezerwaty przyrody:
- Ostoja Bobrów na Rzece Pasłęce - ochroną objęta jest cała rzeka, od źródeł do granic Braniewa, wraz z jeziorami Sarąg, Sąg oraz Jeziorem Pierzchalskim; utworzony został w celu zachowania stanowisk bobra - rezerwat faunistyczny.
Obszary chronionego krajobrazu:
Użytki ekologiczne:
- bagienno-torfowiskowy ekotop o powierzchni 40,56 ha położony w Nadleśnictwie Zaporowo Leśnictwo Chruściel.
Z pozostałych form ochrony przyrody na terenie gminy Płoskinia znajduje się 26 pomników przyrody (ożywionej i nieożywionej). Ochroną objęto przede wszystkim wiekowe okazy dębów, buków, lip i innych okazów drzew.
Ponadto w 1994 roku Uchwałą Rady Gminy Płoskinia uworzono “Chroniony zespół przyrodniczo-krajobrazowy w Pielgrzymowie” o powierzchni ogólnej około 115 ha.
Bibliografia
- Dz.U. 1954 nr 43 poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych.[[13]]
- Dz.U. 1972 nr 49 poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych.[[14]]
- Dz.U. 1975 nr 16 poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych. [[15]]
- Dz.U. 1975 nr 17 poz. 92, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 maja 1975 r. w sprawie określenia miast oraz gmin wchodzących w skład województw.[[16]]
- Dz.U. 1998 nr 103 poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów.[[17]]
- Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim. [w:] Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie, Olsztyn 1972.
- Braniewo. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1973.
- Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym. Stan w dniu 30 VI 2013 r., GUS, Warszawa 2013.
- Program ochrony środowiska gminy Płoskinia na lata 2004-2007 z uwzględnieniem kierunków działań w latach 2008-2011, Płoskinia 2004.
- Bank Danych Lokalnych GUS [[18]] (data dostępu 24.03.2014)
- BIP Urzędu Gminy Płoskinia[[19]] (data dostępu 24.03.2014)
- Leksykon kultury Warmii i Mazur. [[20]]
- Narodowy Instytut Dziedzictwa, Rejestr zabytków. [[21]]
- UStat w Olsztynie [[22]] (data dostępu 24.03.2014)
Przypisy
- ↑ BIP Urzędu Gminy Płoskinia[1] (data dostępu 24.03.2014)
- ↑ UStat w Olsztynie [2] (data dostępu 24.03.2014)
- ↑ UStat w Olsztynie [3] (data dostępu 24.03.2014)
- ↑ Plan rozwoju lokalnego dla gminy Płoskinia na lata 2004-2006 z uwzględnieniem kierunków działań w latach 2007-2013, Płoskinia 2004
- ↑ Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym. Stan w dniu 30 VI 2013 r., GUS, Warszawa 2013.
- ↑ Bank Danych lokalnych GUS[4] (data dostępu 24.03.2014)
- ↑ Dz.U. 1954 nr 43 poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych.[5]
- ↑ Dz.U. 1972 nr 49 poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych.[6]
- ↑ Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim.
- ↑ Dz.U. 1975 nr 16 poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych. [7]
- ↑ Dz.U. 1975 nr 17 poz. 92, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 maja 1975 r. w sprawie określenia miast oraz gmin wchodzących w skład województw.[8]
- ↑ Dz.U. 1998 nr 103 poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów.[9]
- ↑ Program ochrony środowiska gminy Płoskinia na lata 2004-2007 z uwzględnieniem kierunków działań w latach 2008-2011, Płoskinia 2004.
- ↑ Bank Danych lokalnych GUS [10] (data dostępu 24.03.20104)
- ↑ Bank Danych Lokalnych GUS [11] (data dostępu 24.03.2014)
- ↑ Bank Danych Lokalnych GUS (data dostępu 24.03.2014)
- ↑ Narodowy Instytut Dziedzictwa, Rejestr zabytków [12]
- ↑ Program ochrony środowiska gminy Płoskinia na lata 2004-2007 z uwzględnieniem kierunków działań w latach 2008-2011, Płoskinia 2004.