Ferdinand Schichau

Ferdynand Gottlob Schichau
Ferdynand Gottlob Schichau
Data i miejsce urodzenia	30 stycznia 1814 r. Elbląg
Data i miejsce śmierci	23 stycznia 1896 r. Elbląg

Ferdynand Schichau (ur. 30 stycznia 1814 r. w Elblągu, zm. 23 stycznia 1896 r. tamże) – inżynier, przemysłowiec, konstruktor.

Ferdynand Schichau

Parowiec pasażerski Columbus zwodowany w stoczni Schichaua

 

Życiorys

Urodził się w ubogiej rodzinie. Jego pochodzący spod Pasłęka ojciec imał się przeróżnych prac dorywczych. W Elblągu poznał Annę Leuk, swą przyszłą żonę. Ostatecznie znalazł stałe zatrudnienie w zakładzie odlewniczym.

Ferdynand Gottlob doczekał się pięciorga dzieci. Niestety, wieku dorosłego dożył jedynie syn i córka, która w roku 1876 poślubiła Carla Ziese, kierownika działu budowy maszyn w fabryce Schichaua i jego późniejszego następcę.

Szkoła i wykształcenie

Podążając ścieżką wytyczoną przez ojca, rozpoczął praktyki u elbląskiego ślusarza. W wieku 17 lat w Elbląskim Towarzystwie Przemysłowym zaprezentował autorski model maszyny parowej. Zachwycony potencjałem chłopca elbląski starosta ufundował stypendium, które umożliwiło podjęcie studiów w Królewskim Instytucie Przemysłu w Berlinie. Studia trwały trzy lata (1832–1835). Bez wątpienia młody Schichau wykorzystał ten okres na zdobycie wiedzy i rozwój osobisty. Owocem tego była między innymi I nagroda Instytutu Przemysłu, którą otrzymał za konstrukcję maszyny parowej. W 1835 roku Schichau udał się na dwuletnie praktyki do Nadrenii.

Praca

Po ukończeniu nauki powrócił do Elbląga. 4 września 1837 roku w wieku 23 lat założył w rodzinnym mieście niewielki warsztat: Zakład Budowy Maszyn F.G. Schichau, który mieścił się przy ulicy Wałowej 10. Początkowo pracował razem z ośmioma pracownikami, skupiając się jedynie na naprawie dostarczanych maszyn.

W 1841 roku zakład Schichau'a zaczął budować maszyny parowe. Po czterech latach udało mu się powiększyć zakład. W 1849 roku zbudował maszynę parową do pierwszego skonstruowanego w Elblągu parowca James Watt.

W 1852 roku otrzymał pierwsze zamówienie od Kriegsmarine na budowę elementów do maszyny napędowej dla korwety Gdańsk. W 1854 roku przemysłowiec posiadał własną stocznię w Elblągu. Jako pierwszy w tej części Europy rozpoczął budowę statków o napędzie śrubowym i stalowym kadłubie. W 1860 roku sprzedał pierwszą wyprodukowaną w Elblągu lokomotywę Fuldę. Dziewięć lat później w mieście została otwarta fabryka lokomotyw.

W 1876 roku zwodowany został setny statek, a w 1861 roku zakłady otrzymały zamówienie od Carskiej Marynarki Wojennej Rosji – rozpoczęto budowę pierwszej łodzi torpedowej. Schichau skonstruował najnowocześniejsze i najszybsze w omawianym okresie jednostki pływające. Zbudował ich ponad 500. Do tej liczby należy doliczyć ponad 2000 kotłów parowych i prawie 1000 lokomotyw zbudowanych w fabrykach elblążanina.

Zmarł w wieku 82 lat. Został pochowany z honorami na cmentarzu ewangelickim św. Anny w mauzoleum rodzinnym. Majątek przejęła córka Schichaua wraz ze swym mężem. W tym czasie firma miała swoje zakłady w Gdańsku, Pilawie i Elblągu. Majątek był wówczas wyceniany na 30 milionów marek.

Działalność społeczna i kulturalna

Ferdynand Schichau zatrudniał prawie 5000 pracowników. Był ceniony za pracowitość oraz uczciwość. Cechowała go również pasja społecznikowska. Inwestował w rozwój usług komunalnych Elbląga, propagował działania zmierzające do rozwoju miasta. Dla swoich pracowników zbudował niewielkie osiedla domków jedno- i dwurodzinnych. Finansował działalność ochronek, kas chorych, budował szkoły i obiekty sportowe. Jako wyraz wdzięczności robotnicy Schichaua ufundowali mu pomnik, który stanął przed budynkami biurowymi elbląskiej stoczni. Pomnik przetrwał w tym miejscu do zakończenia II wojny światowej.

Należał do Związku Śpiewaczego, Resursy Obywatelskiej i Loży Masońskiej. Był wielkim miłośnikiem teatru i muzyki, które starał się wspierać za pośrednictwem rozległego mecenatu. Otrzymał honorowe obywatelstwo Elbląga i Gdańska.

Bibliografia

Marek Juliusz, Fabrykant z wyobraźnią; "Tydzień w Elblągu" 2000, nr 2.
Marek Juliusz, Ferdinand Gottlob Schichau, "Tydzień w ELblągu" 2000, nr 3.
Marek Juliusz,Ostatni potomkowie Schichaua, "Tydzień w ELblągu" 2000, nr 4.
Historia Wysoczyzny Elbląskiej [10.06.2014]
truso.republika.pl [10.06.2014]