Jan Jagiełko
| Jan Jagiełko | |
| | |
| Data i miejsce urodzenia | 8 czerwiec 1884 Leleszki |
| Data i miejsce śmierci | 20 styczeń 1942 Hartheim |
Jan Jagiełko (ur. 8 czerwca 1884 roku w Leleszkach, zm. 20 stycznia 1942 roku w Hartheim) – kupiec, wybitny działacz polityczno-społeczny na Warmii i Mazurach.
Spis treści
Życiorys
Szkoła i wykształcenie
Uczył się w zawodzie kupieckim. Ukończył też kurs dla działaczy plebiscytowych w Warszawie.
Praca
Jan Jagiełko pracował jako agent handlowy firmy Cegielskiego w Poznaniu. Prowadził hurtownię tytoniu, księgarnię i posiadał koncesję na detaliczną sprzedaż alkoholu.
Działalność społeczna, kulturalna, naukowa, polityczna
Jagiełko w 1918 roku był członkiem tajnej organizacji wojskowej, której celem było przygotowywanie powstania na Warmii, Mazurach i Powiślu. Został aresztowany i uwięziony przez Niemców. Po wyjściu z więzienia nielegalnie przekroczył granicę. Na Mazurach został ponownie aresztowany we wrześniu 1919 roku.
Po uwolnieniu rozwinął aktywną działalność na rzecz sprawy polskiej w charakterze sekretarza Mazurskiego Związku Ludowego założonego 19 listopada 1919 roku. Będąc członkiem delegacji mazurskich w 1920 roku zwiedził sporo miast w Polsce. Wstąpił też po plebiscycie do socjaldemokratycznej Partii Niemiec. Pełnił tez funkcję od lutego 1922 roku członka zarządu Samopomocy Mazurskiej. Gdy ta organizacja jesienią 1923 roku została zdelegalizowana Jagiełko został wtedy wiceprezesem Zjednoczenia Mazurskiego. Zamieszkał wówczas we wsi Szyby w powiecie ełckim. Tam współpracował z Mazurskim Przyjacielem Ludu i G. Leydingiem (juniorem).
Był tez członkiem delegacji porozumiewawczej na konferencję ze Związkiem Mazurów (Masurenbund) w Ełku w 1924 roku. Szykanowany przez władze niemieckie opuścił Prusy Wschodnie i osiadł w Działdowie w końcu 1924 roku.
Bibliografia
Oracki Tadeusz, Słownik biograficzny Warmii, Mazur i Powiśla od połowy XV wieku do 1945 roku, Warszawa.
Leksykon Historii Polski, red. Michał Czajka, Marcin Kamler, Witold Sienkiewicz, Warszawa 1995.
Szkice olsztyńskie, red. Janusz Jasiński, Olsztyn 1967.
Oracki Tadeusz, Słownik biograficzny Warmii, Mazur i Powiśla XIX i XX wieku (do 1945 roku), Warszawa 1983.
