Purchawica olbrzymia
| Purchawica olbrzymia | |
| | |
| Langermannia gigantea | |
| (Batsch) Rostk. | |
 Purchawica (czasznica) olbrzymia | |
| Systematyka | |
| Królestwo | grzyby |
| Gromada | grzyby podstawkowe |
| Klasa | pieczarniaki |
| Rząd | pieczarkowce |
| Rodzina | pieczarkowate |
| Rodzaj | purchawica |
| Gatunek | purchawica olbrzymia |
| czasznica olbrzymia | |
Purchawica olbrzymia ( Langermannia gigantea (Batsch) Rostk.) – gatunek grzyba wielkoowocnikowego z rodziny pieczarkowatych (Agaricaeae), rzędu pieczarkowców (Agaricales).
Spis treści
Owocnik
Owocnik kulisty, czasem lekko spłaszczony lub nieregularnie gruszkowaty, średnicy 10-70 cm o masie do 20 kg. W stanie świeżym powierzchnia początkowo biała, gładka, z wiekiem żółciejąca. U starszych owocników okrywa rozpada się na dość duże płaty. Wnętrze owocnika początkowo białawe, z czasem zielonkawożółte do oliwkowobrązowego. Zapach nieprzyjemny.
Rozmieszczenie i ekologia
Purchawica olbrzymia jest grzybem o saprotroficznym trybie życia i rozwija się w miejscach żyznych, wilgotnych, nawożonych, na pastwiskach, w zaroślach, ogrodach, parkach, pojedynczo lub częściej w grupach.
Uważana za grzyb rzadki, pospolitszy w Polsce północnej. Gatunek podlegający w Polsce ochronie. Ze względu na dość duże rozmiary i białą barwę jest zauważalny i często bezmyślnie niszczony w stadium niedojrzałym, czyli przed wysianiem zarodników, co przyczyniło się do zmniejszenia populacji tego gatunku.
Na Warmii i Mazurach odnotowany na kilku stanowiskach, m.in. w Mazurskim Parku Krajobrazowym, w rezerwatach przyrody (Jezioro Oświn i Ustnik), na pastwisku w pobliżu miejscowości Kiersztanowo, a także w Olsztynie na trawniku osiedlowym przy ul. Szarych Szeregów oraz w parku przy Muzeum Przyrody.
Wartość użytkowa
Młode owocniki jadalne.
Bibliografia
Fiedorowicz G.: The participation of macromycetes In selected forest communities of the Masurian Landscape Park (NE Poland). Acta Mycologica, 2009, 44(1): 77-95.
Szymkiewicz M.: Purchawica olbrzymia - chroniona osobliwość. Natura. Przyroda Warmii i Mazur. 2006 (3). 33.
Wojewoda W., Ławrynowicz M.: Red list of the macrofungi in Poland. W: Mirek Z., Zarzycki K., Wojewoda W., Szeląg Z. (red.), Red lists of plants and fungi in Poland. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2006, 55-70.
