Żółtlica chropowata

Żółtlica chropowata
Flavoparmelia caperata
(L.) Hale
Żółtlica chropowata
Systematyka
Królestwo	grzyby
Gromada	grzyby workowe
Klasa	miseczniaki (Lecanoromycetes)
Rząd	misecznicowce
Rodzina	tarczownicowate
Rodzaj	żótlica
Gatunek	żółtlica chropowata
Synonimy
Parmelia caperata (L.) Ach.

Żółtlica chropowata (Flavoparmelia caperata (L.) Hale) – gatunek zlichenizowanego grzyba workowego (porostu) z rodziny tarczownicowatych (Parmeliaceae), rzędu misecznicowców (Lecanorales). Jedyny porost z tego rodzaju w Polsce.

Plecha

Plecha żółtlicy chropowatej jest listkowata, często duża (do 20 cm średnicy), żółtozielona lub żółtawa, w miejscach zacienionych szarozielona, o szerokich (do 1,5 cm), pofałdowanych i zwykle pomarszczonych odcinkach. Izydiów brak. Soralia wydłużone, na brzegach lub na powierzchni odcinków. Liczne czarne chwytniki nie dochodzą do brzegu plechy; na obwodzie występuje szeroki pas bez chwytników. Miąższ i soralia P+ pomarańczowoczerwone, K-, C-. Owocniki - apotecja, występują wyjątkowo.

Rozmieszczenie i ekologia

Gatunek ten występuje na korze drzew, rzadziej na skałach, w miejscach o dużej wilgotności powietrza i podłoża, na niżu głównie w lasach, na wyżynach i w górach również w miejscach otwartych. Porost dość częsty na południu Polski, na pozostałym obszarze kraju rzadki i ginący, wrażliwy na zanieczyszczenia powietrza.

Wartość użytkowa

Gatunek ginący, umieszczony na "Czerwonej Liście" jako porost zagrożonych wymarciem (EN). W Polsce podlega ścisłej ochronie.

Ciekawostki

Na Warmii i Mazurach gatunek ten występuje w dobrze zachowanych zbiorowiskach leśnych, głównie w rezerwatach przyrody, m.in. "Koniuszanka II", "Las Warmiński im. prof. Benona Polakowskiego". Wyjątkowo spotkać go można na korze drzew w dobrze zachowanych alejach przydrożnych, przy drogach lokalnych.

Bibliografia

K. Czyżewska, S. Cieśliński: Porosty – wskaźniki niżowych lasów puszczańskich w Polsce. Monographiae Botanicae 91: 223–239, 2003.
S. Cieśliński, K. Czyżewska, J. Fabiszewski: Czerwona lista porostów w Polsce. Red list of the lichens in Poland. W: Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Red list of plants and fungi in Poland, Z. Mirek, K. Zarzycki, W. Wojewoda, Z Szeląg (eds.). W. Szafer Inst. of Botany, PASc, Kraków, 71–89, 2006.
W. Fałtynowicz: Porosty w lasach. Przewodnik terenowy dla leśników i taksatorów. Centrum Informacyjne Lasów Państwowych: Warszawa, 2012.

Linki zewnętrzne

en.wikipedia.org, Flavoparmelia caperata [20.04.2014]