Buławka pałeczkowata

Buławka pałeczkowata
Clavariadelphus pistillaris
(L.) Donk
Buławka pałeczkowata
Systematyka
Królestwo	grzyby
Gromada	grzyby podstawkowe
Klasa	pieczarniaki
Rząd	siatkolistkowce
Rodzina	buławkowate
Rodzaj	buławka
Gatunek	Buławka pałeczkowata
Synonimy

Buławka pałeczkowata (Clavariadelphus pistillaris (L.) Donk) – gatunek grzyba wielkoowocnikowego z rodziny buławkowatych (Clavariadelphaceae), rzędu siatkolistkowców (Gomphales).

Owocnik

Owocnik duży, wydłużony, mniej lub bardziej wyraźnie maczugowaty, tępo zaokrąglony, 7-30 cm wysokości i 2-6 cm średnicy, młody jasnożółty, z wiekiem ciemniejszy, pomarańczowo-brązowy do brązowo-żółtego i cynamonowo-brązowego z liliowym odcieniem. Podstawa trzonowato zwężona, ciemniejsza. Powierzchnia początkowo gładka, następnie podłużnie bruzdowana, matowa, naga, przy ucisku przebarwia się na fioletowo-brązowo; pod wpływem KOH szafranowo-żółto. Zapach słaby, przyjemny. Smak gorzkawy.

Rozmieszczenie i ekologia

Owocniki buławki pałeczkowatej wyrastają od sierpnia do listopada, pojedynczo lub w grupach po kilkanaście, w lasach liściastych, najczęściej na glebach wapiennych, głównie pod bukami, z którymi wchodzi w mykoryzę.

Wartość użytkowa

Grzyb niejadalny. Gatunek rzadki, w Polsce objęty ochroną gatunkową. Znajduje się na "Czerwonej liście roślin i grzybów Polski". Ma status V – narażony na wyginięcie. Znajduje się na listach gatunków zagrożonych także w Belgii, Czechach, na Litwie, w Holandii.

Ciekawostki

Inne gatunki z tego rodzaju, jak buławka spłaszczona (Clavariadelphus ligula), mają mniejsze owocniki, do 10 cm wysokości, zwykle cienkie, pałeczkowate, występują w lasach iglastych, w górach. Rzadka buławka obcięta (Clavariadelphus truncatus) ma owocniki z płasko ściętym wierzchołkiem, wyrasta w lasach iglastych na wapieniu. Bardzo rzadka buławka cytrynowa (Clavariadelphus flavoimmaturatus) jest mała, do 10 cm wysokości, żółto zabarwiona, miąższ ma gorzki smak. Na Warmii i Mazurach gatunek buławka pałeczkowata został odnotowany w Mazurskim Parku Krajobrazowym.

Bibliografia

Fiedorowicz G..The participation of macromycetes In selected forest communities of the Masurian Landscape Park (NE Poland). Acta Mycologica, 2009, 44(1): 77-95.
Flück M.. Atlas grzybów. Oznaczanie, zbiór, użytkowanie. Franckh-Kosmos Verlags-GmbH & Co., Stuttgart.
W. Wojewoda, M. Ławrynowicz: Red list of the macrofungi in Poland. W: Z. Mirek, . Zarzycki, W. Wojewoda Z. Szelag (red.), Red lists of plants and fungi in Poland. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2006, 55-70.

Linki zewnętrzne

http://pl.wikipedia.org/wiki/Bulawka_paleczkowata
http://www.grzyby.pl/gatunki/Clavariadelphus_pistillaris.htm
http://www.indexfungorum.org/names/Names.asp