Mateusz Grunenberg
| Mateusz Grunenberg | |
| | |
| Data i miejsce urodzenia | 14 XI 1787 r. Barczewko |
| Data i miejsce śmierci | 17 IV 1863 r. Barczewko |
Mateusz Grunenberg (ur.14 XI 1787 r.w Barczewku, zm. 17 IV 1863 w Barczewku) – nauczyciel, autor i wydawca polskich podręczników, etnograf.
Spis treści
Życiorys
Szkoła i wykształcenie
Ukończył tylko szkołę podstawową, ze względu na trudną sytuację materialną rodziny. Wiedzę zdobywał samodzielnie naśladując ojca i współpracując z miejscowymi nauczycielami, pod których kierunkiem przygotowywał się do zawodu nauczycielskiego.
Praca
W 1803 r. przejął ojca obowiązki i uczył w różnych szkołach parafialnych. Stosował nowoczesne na owe czasy poglądowe metody nauczania. Sporządzał pomoce naukowe do biologii i zoologii. W szkole miejscowej nauczał także syna barona Hoverbecka z Nikielkowa i przygotował kilkudziesięciu kandydatów do pracy w charakterze nauczyciela.
Działalność społeczna, kulturalna, naukowa, polityczna
Jego działalność pedagogiczną wysoko oceniały świeckie władze oświatowe i dostojnicy kościelni, w tym bp Józef von Hohenzollern. Oprócz działalności nauczycielskiej prowadził działalność pisarską i wydawniczą. Opracował i przygotował do druku modlitewniki, podręczniki do nauki języka polskiego i śpiewniki dla dzieci. Były to m. in.: "Zbiór nabożnych pieśni katolickich" (1834 r.), "Początki czytania dla szkół elementarnych" (1838 r.). Był współpracownikiem czasopisma "Preussenschule". Prowadził również działalność przyrodniczą (zbierał okazy przyrody i minerały) i etnograficzną (zbierał polskie pieśni religijne i świeckie).
Ciekawostki
Urodził się i wychował w rodzinie organisty i nauczyciela. Był założycielem i kierownikiem wiejskiej kapeli, która została rozwiązana dopiero w latach 50. XX wieku. W swojej domowej bibliotece posiadał 300 woluminów. Prowadził również działalność leczniczą, miejscową ludność leczył ziołami.
Bibliografia
Chłosta Jan, Słownik Warmii (historyczno-geograficzny), Olsztyn 2002, s.124.
