Ruciane-Nida
| Pole-obowiązkowe | |
| | |
| Pole-obowiązkowe Pole-obowiązkowe
| |
| Rodzaj miejscowości | miasto |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | piski |
| Gmina | Ruciane-Nida |
| Liczba ludności (2010) | Pole-obowiązkowe |
| Strefa numeracyjna | (+48) 87 |
| Kod pocztowy | 12-220 |
| Tablice rejestracyjne | NPI |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego  Błąd w wyrażeniu – nieoczekiwany operator < | |
| Położenie na mapie Polski  Błąd w wyrażeniu – nieoczekiwany operator < | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Ruciane-Nida (dawniej Rudschanny, Niedersee, Nieden) - miasto w woj. warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim. Położone na Mazurach, na Pojezierzu Mazurskim, otoczone lasami Puszczy Piskiej. Siedziba gminy miejsko-wiejskiej Ruciane-Nida.
W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. suwalskiego.
Spis treści
[ukryj]Charakterystyka fizjograficzna
Miejscowość położona nad jeziorami Guzianka Mała, Guzianka Wielka oraz jeziorem Nidzkim. PołożonA na Mazurach, na Pojezierzu Mazurskim, otoczone lasami Puszczy Piskiej. Miasto jest siedzibą gminy miejsko-wiejskiej. Składa się z dwóch głównych części: Rucianego i Nidy oraz kilku mniejszych: Guzianki, Dybówka I, Dybówka II i Kowalika. Miasto leży nad jeziorami Nidzkie, Guzianka Wielka, Guzianka Mała i Bełdany. Jeziora Nidzkie i Guzianka Wielka połączone są Kanałem Nidzkiem, jeziora Guzianka Mała i Bełdany łączy śluza Guzianka. Przez miasto przepływa rzeka Nidka
Dzieje miejscowości
W miejscu, na którym rozwinęło się Ruciane w wieku XVIII znajdowała się gajówka. Już w XIV wieku działały w okolicy smolarnie, wypalarnie węgla drzewnego. Tradycja przetapiania rudy darniowej miały być przekazywane z pokolenia na pokolenie . Stąd nazwa pochodząca od terminu ruda. W XIX stuleciu powstała leśniczówka i osada leśna. Do 1898 roku była kolonią majątku leśnego Guzianki. W 1899 roku utworzono osobną gminę - Rudczany. W 2. połowie XIX wieku doszło do rozwoju i rozbudowy sieci komunikacyjnej. Powstał odcinek szosy Ruciane-Pisz, uruchomiono linię kolejową Olsztyn-Ełk, ze stacją w Rucianem . Na przełomie XIX i XX wieku w Rucianem powstała szkoła. W 1935 roku uczęszczało do niej 176 uczniów .
W 1933 roku w miejscowość liczyła 731 osób. Pod koniec XIX wieku wybudowano wyłuszczarnię nasion i tartak. W 1907 roku powstała parafia, w latach 1909-1910 wybudowano kościół. Przed wybuchem I wojny światowej osada Rudschanny zamieniła się w popularny kurort. Symbolem tego okresu był dworzec gościnny należący do Güntera Siegmunda, posiadający restaurację, cukiernię, przystań i plażę . W okresie międzywojennym przebywało tu ok. 12 000 turystów rocznie . Przed wybuchem II wojny światowej mieszkańcy utrzymywali się z pracy w wyłuszczarni nasion, tartaku i robót leśnych. Założony pod koniec XIX wieku tartak należał do największych tego typu zakładów na obszarze Pojezierza Mazurskiego. W 1939 roku Ruciane zamieszkiwały 772 osoby. Ze względu na swoje położenie miejscowość miała w czasie II wojny światowej duże znaczenie strategiczne. W 1944 roku Niemcy zbudowali sieć umocnień. Do czasów obecnych zachowały się dwa bunkry położone na zachodnim brzego jeziora Guzianka Wielka . Zarówno Ruciane jak i Nida weszły w skład ufortyfikowanego rejonu Wielkich Jezior Mazurskich na linii Ruciane-Mikołajki-Giżycko-Węgorzewo . W styczniu 1945 w obliczu zbliżającej się ofensywy Armii Czerwonej zarządzono ewakuację mieszkańców Prus Wschodnich w głąb Rzeszy. Ruciane i Nida, liczące wówczas łącznie 1300 osób, zostały prawie całkiem opustoszałe W 1958 roku miejscowość uzyskała prawa miejskie. Sąsiadująca z Rucianem Nida istniała już w wieku XVI. W źródłach pojawia się już w 1595 roku . W 1679 roku nad rzeką nitką wybudowano młyn. Nazwę miejscowość zaczerpnęła od nazwy jeziora. Pod koniec XIX wieku w Nidzie powstała szkoła. W 1935 roku uczęszczało do niej 107 uczniów. U progu II wojny światowej zamieszkiwało ją 150 osób. W 1950 roku został otwarty Zakład Płyt Pilśniowych i Wiórowych , obok którego wybudowano dzielnicę mieszkaniową. 1 I 1966 roku Ruciane i Nidę połączono w jeden organizm, nadając jednocześnie prawa miejskie.
Ludzie związani z miejscowością:
Zabytki:
- Cmentarz przy ulicy Cichej. Położony w lesie przy drodze Pisz-Mrągowo do Wejsun. Na cmentarzu znajdują się groby z początku XX wieku oraz nagrobki współczesne. Przy wejściu na cmentarz znajduje się kwatera wojenna z okresu I wojny światowej z 16 betonowymi krzyżami
Bibliografia:
- Bank Danych Lokalnych GUS:http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims [data dostępu:]
- Deutsche Verwaltungsgeschichte:
Przypisy
