Pleśno

Pleśno
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	bartoszycki
Gmina	Bisztynek
Liczba ludności (2010)	41
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Pleśno
Położenie na mapie Polski Pleśno
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Pleśno (niem. Plößen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie bartoszyckim, w gminie Bisztynek. Miejscowość w 2010 roku liczyła 41 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą wsie: Pleśno, Pleśnik. Funkcję sołtysa sprawuje Marianna Zapadka.

Położenie

Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, 13 km na wschód od Bisztynka.

Dzieje miejscowości

Tereny, na których znajduje się wieś Pleśno zostały zdobyte przez zakon krzyżacki w XIII wieku i darowane biskupowi warmińskiemu. Kolonizację tego obszaru dominium warmińskie rozpoczęło dopiero w latach trzydziestych XIV wieku. Zasiedlili go przybysze ze Śląska, Pomorza i Niemiec. W procesie tym powstała, m.in. wieś Pleśno. Nie ma dokładnych danych dotyczących nadania jej przywileju lokacyjnego, najprawdopodobniej stało się to, w tym samym czasie, w którym powstawał Bisztynek, około 1350 roku.

Po zmianie podziału administracyjnego państwa w 1954 roku wieś Pleśno należała do gromady Grzęda w powiecie reszelskim. Po jej likwidacji Pleśno wraz z PGR Pleśno i Pleśnik włączono do gromady Reszel w powiecie reszelskim, który pod koniec 1958 roku przemianowano na powiat biskupiecki. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.

Przyroda

W pobliżu wsi znajduje się Rezerwat Polder Sątopy-Samulewo.

Turystyka

• szlak brzegiem rozlewiska "Polder Sątopy-Samulewo" z Sątop do Pleśna
• rezerwat przyrody, jezioro i rzeka Sajna

Ciekawostki

• W okolicach wsi Pleśno, we wczesnej epoce żelaza, istniała osada obronna. Zbudowano ją na przybrzeżnym, niedostępnym mokradle w pobliżu jeziora. Osada otoczona była palisadą, wewnątrz której znajdowały się chaty o wymiarach 4×4 m oraz zabudowania gospodarcze. Ściany chat wykonane były z drewnianych belek oblepionych gliną, a ściany pomieszczeń gospodarczych wyplatane z wikliny i również oblepiane gliną. Podłogi w chatach zbudowano z kilku warstw darnic mających chronić przed wilgocią. Na podłogach chat znajdowały się nieckowate paleniska z kamieni i gliny. Archeolodzy odnaleźli w miejscu osady różnorodne przedmioty świadczące o zajęciach i trybie życia mieszkańców. Znaleziono dużą ilość różnego rodzaju glinianych naczyń: talerze, cedzaki i łyżki. Wszystkie naczynia były zdobione rytmicznymi układami odcisków palców bądź ornamentami z kresek wykonanych patyczkiem. Odkryto przęśliki do wrzecion świadczące o tym, że na miejscu wykonywano tkaniny z wełny hodowanych owiec. Hodowano także kozy, bydło, świnie i kury (znaleziono ich kości). W osadzie zajmowano się również metalurgią, co sugerują odnalezione: tygiel do przetapiania brązu oraz półfabrykaty brązowe. Z brązu robiono także ozdoby, głównie bransolety. Mieszkańcy osady wyposażeni byli w narzędzia wykonane z żelaza: siekiery, noże i haczyki na ryby. Według archeologów osada została zniszczona w wyniku pożaru.

• Znajdujący się w pobliżu wsi Pleśno rezerwat przyrody obejmuje rozlewisko rzeki Sajny. W XIX wieku w jego miejscu było jezioro rynnowe, które zostało osuszone poprzez wybudowanie dwóch kanałów obwodowych i zastosowanie przepompowni wody zrzucających wodę za groblę. Uzyskany w ten sposób polder (o powierzchni około 300 ha) stał się obszarem żyznych łąk. Po likwidacji PGR odwodnienie polderu nie funkcjonuje. Jego teren jest już w znacznej części jeziorem i stał się ostoją ptaków wodnych.

Bibliografia

Dz.U. 1954 nr 43 poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych.isap.sejm.gov.pl [09.02.2015]
Dz.U. 1958 nr 76 poz. 393, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 15 grudnia 1958 r. w sprawie zmiany nazw niektórych powiatów w województwach olsztyńskim, poznańskim i zielonogórskim.isap.sejm.gov.pl [09.02.2015]
Uchwała Nr V/23b/57 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 16 listopada 1957 r. w sprawie zniesienia niektórych gromad w województwie olsztyńskim. [w:] Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1957 roku.
Biskupiec. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1969.
Bank Danych Lokalnych GUS [09.02.2015]
BIP Urzędu Gminy Bisztynek [09.02.2015]
wikipedia.org [09.02.2015]
wm.pl [09.02.2015]