Kleń

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
Kleń

Squalius cephalus`
Linnaeus, 1758
Squalius cephalus Linnaeus, 1758
Fot. Algirdas. Źródło: Commons Wikimedia
Fot. Algirdas. Źródło: Commons Wikimedia
Systematyka
Domena eukarionty
Królestwo zwierzęta
Typ strunowce
Podtyp kręgowce
Gromada promieniopłetwe
Rząd karpiokształtne
Rodzina karpiowate
Rodzaj Squallus
Gatunek Kleń
Synonimy

Cyprinus albula Nardo, 1827
Cyprinus cephalus Linnaeus, 1758
Cyprinus chub Bonnaterre, 1788
Cyprinus kietaibeli Reisinger, 1830
Cyprinus kittaibeli Reisinger, 1830
Cyprinus lugdunensis Walbaum, 1792
Cyprinus orthonotus Hermann, 1804
Cyprinus rufus Vallot, 1837
Cyprinus salmoneus Gronow, 1854
Leucalburnus kosswigi Karaman, 1972
Leuciscus albiensis Valenciennes, 1844
Leuciscus brutius Costa, 1838
Leuciscus cabeda Risso, 1827
Leuciscus cavedanus Bonaparte, 1838
Leuciscus cephalus (Linnaeus, 1758)
Leuciscus cephalus albus Bonaparte, 1838
Leuciscus cephalus cabeda Risso, 1827
Leuciscus cephalus cephalus (Linnaeus, 1758)
Leuciscus cephalus macedonicus Karaman, 1955
Leuciscus cephalus orientalis Nordmann, 1840
Leuciscus cephalus ruffoi Bianco & Recchia, 1983
Leuciscus cephalus wjatkensis Lukasch, 1925
Leuciscus fellowesii Günther, 1868
Leuciscus frigidus Valenciennes, 1844
Leuciscus latifrons Nilsson, 1855
Leuciscus nothulus Bonaparte, 1841
Leuciscus orientalis Nordmann, 1840
Leuciscus orientalis pursakensis Hanko, 1924
Leuciscus rissoi Schinz, 1840
Leuciscus ruffoi Bianco & Recchia, 1983
Leuciscus squalius Valenciennes, 1844
Leuciscus vandoisulus Valenciennes, 1844
Squalius berak Heckel, 1843
Squalius cephalopsis Heckel, 1843
Squalius cephalus athurensis Roule & Cardaillac de Saint-Paul, 1903
Squalius clathratus Blanchard, 1866
Squalius meridionalis Blanchard, 1866
Squalius meunier Heckel, 1852
Squalius orientalis Heckel, 1847
Squalius pareti Bonaparte, 1841
Squalius turcicus platycephala Kamenskii, 1897
Squalus tyberinus Bonaparte, 1841

Jazgarz (Gymnocephalus cernua) – gatunek słodkowodnej ryby karpiokształtnej z rodziny karpiowatych (Cyprinidae).

Morfologia

Kleń ma ciało wydłużone i walcowate, lekko spłaszczone bocznie. Łuski są duże, z szarą lub czarną obwódką i tworzą na całym ciele wzór siatki. Dzięki charakterystycznemu ułuszczeniu łatwo go odróżnić od jazia i jelca.

Szeroki otwór gębowy w położeniu końcowym. Ubarwienie grzbietu szarobrązowe z zielonym odcieniem, boki jaśniejsze, często złote, a brzuch biały. Płetwy grzbietowa i ogonowa szarozielone z odrobiną czerwieni, a płetwy odbytowa i brzuszne pomarańczowoczerwone. Przeciętnie osiąga długość 50–60 cm i 3–5 kg masy ciała, maksymalnie dorasta do 80 cm.

Występowanie

W zasadzie jest rybą rzeczną, ale spotyka się go w jeziorach, zbiornikach zaporowych i zatokach morskich. Najchętniej przebywa w wodach o przepływie rzędu 0,2–1,6 m/s choć potrafi pokonywać prąd o sile do 2,7 m/s. Bardzo odporny na wahania temperatur. Kleń nie podejmuje większych wędrówek.

Żerowanie

Młodszy kleń żywi się bezkręgowcami, starsze odżywiają się głównie mniejszymi rybami i innymi drobnymi kręgowcami. Latem nie potrafi się obejść bez pokarmu roślinnego, który stanowi aż połowę objętości jego naturalnego pożywienia. Szczególnie większe klenie wykazują upodobanie do roślin z liśćmi. Lwią część pokarmu zwierzęcego stanowią małe ryby, na które klenie polują. Staje się rybą drapieżną szczególnie zimą.

Rozród

Klenie stymuluje woda płynąca, więc nie opuszczają właściwego koryta rzeki, choć dobrego miejsca potrafią szukać długo i wytrwale. W dużych rzekach kleń wyszukuje przede wszystkim kamienisk na zerwanych główkach, śródnurtowych raf, czyli miejsc, gdzie po męczących czynnościach może się skryć w spokojnej wodzie – w cieniu za kamieniami, w głęboczce za ostrogą. Ciało samca pokrywa wówczas wysypka tarłowa. Narybek kleń wylęga się w ciągu 4 dni przy temperaturze około 15°C.

Ochrona i zagrożenie

Kategoria zagrożenia, do której został zakwalifikowany kleń w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych, wskazuje, że w tej chwili nie ma żadnych obaw o przyszłość tego gatunku.

  • okres ochronny: brak
  • wymiar ochronny: 25cm
  • dobowy limit połowu: 5 kg na dobę

Znaczenie gospodarcze

Gatunek poławiany gospodarczo na niewielką skalę. Z racji niezbyt smacznego mięsa nie cieszy się wielką popularnością.

Bibliografia

wedkuje.pl [09.01.2015]
pl.wikipedia.org [09.01.2015]


Złowiony kleń.
Kleń. Fot. Thomas Pruss. Źródło: Commons Wikimedia