Parafia pw. św. Elżbiety w Kraszewie

Parafia pw. św. Elżbiety w Kraszewie
Kościół pw. św. Elżbiety w Kraszewie. Autor: Adam Kliczek, www.zatrzymujeczas.pl (CC-BY-SA-3.0). Źródło: Wikimedia Commons
Siedziba	Kochanówka
Adres	Kochanówka 21, 11-100 Lidzbark Warmiński
Data powołania	I połowa XIV w.
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Archidiecezja	warmińska
Dekanat	Lidzbark Warmiński
Kościół	Kościół pw. św. Elżbiety w Kraszewie

Parafia pw. św. Elżbiety w Kraszewie — rzymskokatolicka parafia leżąca w dekanacie Lidzbark Warmiński należącym do archidiecezji warmińskiej. Kościół parafialny znajduje się w Kraszewie. Od 1991 r. proboszczem parafii jest ks. kan. Janusz Oleszkiewicz.

Historia parafii

Miejscowość została założona w latach 1333–1342 przez wójta krajowego Henryka Lutra. Lokację i jego nadanie 61,5 ha zatwierdził w 1359 roku biskup Jan Styprock. W tym samym czasie powstał prawdopodobnie kościół, który został spalony w 1651 roku. Świątynię obudowano w 1718 roku i powiększono ku wschodowi przez dobudowę prezbiterium. W 1858 roku rozebrano drewnianą wieże, a w 1861 przedłużono kościół ku zachodowi, wznosząc wieżę murowaną. Budowla wskutek wielokrotnych przebudów utraciła swój pierwotny charakter. W nawie kościoła znajduje się strop z 1861 roku, a w prezbiterium znajduje się polichromia ścienna, wykonana w 1726 roku przez Macieja Meyera. W sklepieniu kaplicy chrzcielnej znajduje się malarska dekoracja o motywach rokokowych z II połowy XVIII wieku. Ołtarz główny rokokowo-klasycystyczny został wykonany przez Christiana Bernarda Szultza około 1800 roku. Chór muzyczny jest późnobarokowy z około połowy XVIII wieku i z tego samego okresu pochodzi prospekt organowy, zwieńczony krucyfiksem. Teren wokół kościoła wypełniał cmentarz, po którym zachowały się pojedyncze pochówki. Napisy na nagrobkach są w większości nieczytelne. Najstarszy czytelny nagrobek datowany jest na 1901 rok. Po stronie północnej kościoła w obrębie założenia usytuowana została kaplica ufundowana około 1726 roku przez miejscowego proboszcza Jana Jakuba Burcherta.

Kościół św. Elżbiety w Kraszewie. Autor: Adam Kliczek, www.zatrzymujeczas.pl (CC-BY-SA-3.0). Źródło: Wikimedia Commons

Obecna wystawiona została w jej miejsce w XIX wieku. Jest murowana i mieści wewnątrz ołtarzyk barokowy z obrazem św. Rocha z pierwszej połowy XVIII wieku. Parafia wkrótce może doczekać się własnego błogosławionego, ujętego na liście trzydziestu pięciu warmińskich męczenników, którzy zginęli za wiarę podczas II wojny światowej. Ks. Ferdynand Podlech. od 1919 roku był proboszczem parafii w Kraszewie. Nękany przez władze nazistowskie z powodu pracy duszpasterskiej wśród młodzieży. w 1945 roku chronił parafian przed żołnierzami sowieckimi. Został wywieziony do radzieckich łagrów, zmarł w 1946 roku w kopalni odkrywkowej wapienia na Syberii. Proboszcz parafii Janusz Oleszkiewicz obejmuje opieką duszpasterską również parafię pw. św. Wawrzyńca w Kochanówce.

Wnętrze kościoła św. Elżbiety w Kraszewie. Autor: Romuald Daniluk. Źródło: Moje Mazury

Kaplica św. Rocha w Kraszewie. Autor: Ludwig Schneider. Źródło: Wikimedia Commons

Kler parafialny

Proboszczowie:

• Wynandus (od 1345)
• Jan Lemke (1482)
• Mikołaj Mauritz (od 1482)
• Piotr Fabri (od 1564)
• Mateusz Berendt (od 1580)
• Andrzej Möller (od 1583)
• Daniel Schirmer (od 1585)
• Michał Wegner (od 1596)
• Walenty Bibersanger (od 1600)
• Hermann Stolsprenger (od 1606)
• Jan Hogendorf (od 1612)
• Jerzy Bartsch (od 1632)
• Fryderyk Rode (od 1658)
• Michał Grunenberg (od 1659)
• Jakub Schirowski (od 1665)
• Szymon Niedźwiedzki (od 1668)
• Laurenty Castner (od 1672)
• Piotr Nitzmann (od 1678)
• Jerzy Grotkowski (od 1696)
• Jan Jakub Burchert (od 1711)
• Mateusz Burchert (od 1728)
• Jan Gunther (od 1735)
• Franciszek Burchert (od 1735)
• Mateusz Drozdowski (od 1740)
• Piotr Titz (od 1750)
• Zachariasz Kostka (od 1755)
• Krzysztof Hosmann (od 1774)
• Joachim Lidgk (od 1791)
• Józef Braun (od 1796)
• Joachim Hintz (od 1833)
• Piotr Krieger (od 1835)
• Andrzej Ruback (od 1852)
• Antoni Hosmann (od 1869)
• Jan Woywod (od 1890)
• Karol Lilienthal (od 1905)
• Emil Goerigk (od 1906)
• Wojciech Mondry (1919)
• Ferdynand Podlech (od 1919)
• Jan Boksa (1966–1972)
• Aleksander Walczyk (1972–1974)
• Jan Halberda (1974–1979)
• Bogdan Lesiński (1979–1981)
• Eryk Knobel (1981)
• Stanisław Bradtke (1981–1985)
• Józef Grażul (1985–1987)
• Romuald Mężyński (1987–1991)
• Janusz Oleszkiewicz (od 1991)

Zobacz też

Archidiecezja Warmińska
Kościół pw. św. Elżbiety w Kraszewie
Parafia Św. Elżbiety w Kraszewie facebook [30.10.2014]

Bibliografia

Kościoły i kaplice Archidiecezji Warmińskiej, red. Bronisław Magdziarz, Olsztyn 1999
Katalog duchowieństwa katolickiego diecezji warmińskiej (do 1945 roku), Andrzej Kopiczko, Olsztyn 2003
Katalog duchowieństwa katolickiego diecezji warmińskiej (1945-1992), Andrzej Kopiczko, Olsztyn 2006
Miss wsi i województwa. Posłaniec Warmiński — panorama parafii [11.11.2014]