Pranie
Pole-obowiązkowe | |
| |
Leśniczówka Pranie
| |
Rodzaj miejscowości | osada |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | piski |
Gmina | Ruciane-Nida |
Liczba ludności (2010) | 97 (łącznie Krzyże, Pranie, Zdrużno) |
Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
Kod pocztowy | 12-220 |
Tablice rejestracyjne | NPI |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Pranie (niem. Seehorst, od 1938 r. Eichenborn) – osada w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Ruciane-Nida. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna
Wieś położona we wschodniej części Równiny Mazurskiej, na obszarze Puszczy Piskiej i nad Jeziorem Nidzkim.
Dzieje miejscowości
Leśniczówka została wybudowana ok. roku 1870. W 1909 roku drewniany budynek został przebudowany na murowany . Ostatnim niemieckim leśniczym w Praniu był Hugo Schmidt, natomiast pierwszym polskim – Stanisław Popowski. Najsławniejszym mieszkańcem leśniczówki jest bez wątpienia Konstanty Ildefons Gałczyński , który w Praniu spędził łącznie 13 miesięcy (od roku 1950). W czasie pobytu Gałczyński napisał 29 utworów, m.in. Kronikę Olsztyńską, Niobe, Wita Stwosza, Podróż do Ciemnogrodu . W 1965 roku w leśniczówce została otwarta izba pamięci poświęcona Gałczyńskiemu. W 1980 roku powstało muzeum, którym przez 17 lat opiekowała się córka poety Kira wraz z mężem Januszem Kiliańskim. Z Praniem związana jest również postać Jerzego Markuszewskiego (1930-2007), reżysera, scenarzysty i współzałożyciela legendarnego STS-u oraz Stowarzyszenia „Leśniczówka Pranie”. Scenę w Praniu zaprojektowała jego żona, Zofia Góralczyk. W 1938 roku nazwę zamieniono na Eichenborn.
Ludzie związani z miejscowością:
- Poeta Konstanty Ildefons Gałczyński, rezydujący w Praniu przez kilkanaście miesięcy
- Jerzy Markuszewki, założyciel Stowarzyszenia „Leśniczówka Pranie”, współzałożyciel Studenckiego Teatru Satyryków
Zabytki:
- Murowany budynek leśniczówki z 1870 roku, przebudowany w roku 1909. Obiekt wpisany do wojewódzkiego rejestru zabytków. Obecnie siedziba Muzeum Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego
Bibliografia:
- Drawicz Andrzej, Gałczyński na Mazurach, Olsztyn 1971.
- Gałczyńska Kira, "Czas swe wzory układa" : dziennik z Prania, Warszawa 1984.
- Gałczyńska Kira, Leśniczówka Pranie : Muzeum K. I. Gałczyńskiego,Warszawa 1989.
- Gałczyńska Kira, Mazurskie szlaki Gałczyńskiego, Warszawa 1984.
- Maciejewski Stefan,Gałczyńskiego... Pranie i okolice, Suwałki 2003.
- Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany, red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008.
- Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
- Bank Danych Lokalnych GUS:http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims [data dostępu:23.08.2013]
- Leśniczówka Pranie: http://www.lesniczowkapranie.art.pl/ [data dostępu:23.08.2013]
- Rejestr Zabytków Nieruchomych województwa warmińsko-mazurskiego: http://www.wuoz.olsztyn.pl/ [data dostępu:23.08.2013]
Przypisy
Zobacz też
Emzet (dyskusja) 14:19, 27 paź 2013 (CET) Emzet (dyskusja) 17:36, 28 wrz 2013 (CEST) Emzet (dyskusja) 00:56, 28 wrz 2013 (CEST)