Szczeciniak żółtobrzegi

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Wersja z dnia 18:50, 10 mar 2015 autorstwa Arom (dyskusja | edycje)
(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)
Skocz do: nawigacja, szukaj
Szczeciniak żółtobrzegi

Hymenochaete tabacina
(Sowerby) Lév.
Owocniki szczeciniaka żółtobrzegiego. Źródło: www.mycoweb.ru
Owocniki szczeciniaka żółtobrzegiego. Źródło: www.mycoweb.ru
Systematyka
Królestwo grzyby
Gromada grzyby podstawkowe
Klasa pieczarniaki
Rząd szczeciniakowce
Rodzina szczeciniakowate
Rodzaj szczeciniak
Gatunek Szczeciniak żółtobrzegi
Szczecinkowiec tabaczkowy

Szczeciniak żółtobrzegi (Hymenochaete tabacina (Sowerby) Lév.) – gatunek grzyba wielkoowocnikowego z rodziny szczeciniakowatych (Hymenochaetaceae), rzędu szczeciniakowców (Hymenochaetales).

Owocnik

Szczeciniak żółtobrzegi tworzy owocniki jednoroczne, od rozpostartych do rozpostarto-odgiętych, pomarańczowo-brązowawe lub cynamonowe. Górna powierzchnia widoczna na odstającej od podłoża części, zwykle szerokości do 10 mm, jest pomarańczowo-brązowa, z wiekiem szaro-brązowa, filcowata w dotyku; brzeg jest pofalowany, karbowany, przyrastający wyraźnie jaśniejszy, złoto-brązowy, ochrowobiaławy.

Owocniki w postaci kilkucentymetrowych skórzastych płatów przylegających do podłoża wyrastają zwykle na spodniej stronie gałęzi i rozciągają się wzdłuż niej na długości do kilkudziesięciu cm. Owocniki łatwo odrywają się od podłoża. Hymenofor tabaczkowobrązowy, rdzawobrązowy, kawowobrązowy, o powierzchni nieregularnie gruzełkowato-szorstkej, matowej, aksamitnej od wystających szczecinek; w odstającej części koncentrycznie pofalowany.

Miąższ o konsystencji skórzastej, daje się rozerwać.

Rozmieszczenie i ekologia

Owocniki wyrastają przez cały rok. Szczeciniak żółtobrzegi to grzyb saprotroficzny obrastający martwe gałęzie i pnie olchy, leszczyny i wierzb, zwykle w zaroślach wzdłuż cieków wodnych.
W Polsce grzyb znajduje się na czerwonej liście. Zaliczono go do kategorii grzybów rzadkich – R. Stanowiska tego gatunku znajdują się głównie w Polsce północno-zachodniej. W innych krajach Europy, np. w Szwajcarii, uważany jest za gatunek pospolity.

Na Warmii i Mazurach szczeciniak żółtobrzegi został odnotowany w Mazurskim Parku Krajobrazowym.

Wartość użytkowa

Niejadalny.

Ciekawostki

Podobnie zabarwione gatunki z tego rodzaju rosnące na leszczynie mają w pełni rozpostarte owocniki. Są to szczeciniak cynamonowy Hymenochaete cinnamomea, cynamonowobrązowo zabarwiony, i Hymenochaete orrugens, jasnoszary, brązowawy. Inne gatunki z tego rodzaju, np. szczeciniak rdzawy Hymenochaete rubiginosa, tworzą wieloletnie owocniki na drewnie dębu.

Zobacz też

grzyby.pl [21.04.2014]
indexfungorum.org [21.04.2014]

Bibliografia

Breitenbach J., Kränzlin F., Fungi of Switzerland. A contribution to the knowledge of the fungal flora of Switzerland. V2. Heterobasidiomycetes, Aphyllophorales, Gastromycetes, Lucerne 1986.
Wojewoda Władysław, Ławrynowicz Maria, Red list of the macrofungi in Poland, [w:] Red lists of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski, red. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda i Zbigniew Szeląg, Kraków 2006, s. 55-70.