Tomasz Wilczyński

Tomasz Wilczyński
Tomasz Wilczyński Źródło: Poczet biskupów warmińskich, red. Stanisław Achremczyk, Olsztyn 2008, 510 ss.
Data i miejsce urodzenia	18 września 1903 r. Parczewo
Data i miejsce śmierci	5 sierpnia 1965 r. Olsztyn
Przyczyna śmierci	zawał serca
Miejsce spoczynku	konkatedra św. Jakuba w Olsztynie

Tomasz Wilczyński (ur. 18 września 1903 r. w Parczewie, zm. 5 sierpnia 1965 r. w Olsztynie) – duchowny katolicki, biskup warmiński w latach 1956-1965.

Życiorys

Szkoła i wykształcenie

Tomasz Wilczyński szkołę podstawową ukończył w Parczewie, a gimnazjum w Lublinie. Po krótkim pobycie w wojsku, w 1920 r. powrócił na studia do Lublina. Jeszcze przed święceniami kapłańskimi uczęszczał na Uniwersytet Gregoriański w Rzymie. 1 sierpnia 1926 r. w Lublinie przyjął święcenia kapłańskie. We Włoszech obronił doktorat z teologii i licencjat z biblistyki.

Działalność

Wilczyński po powrocie do Polski objął stanowisko profesora, a następnie wicedyrektora w lubelskim seminarium. Po wybuchu II wojny światowej objął parafię w Bełżycach. Zajął się tam ochroną kapłanów poszukiwanych przez Niemców. Po zakończeniu wojny ponownie objął stanowisko rektora w seminarium w Lublinie.

12 czerwca 1952 r. mianowano go biskupem pomocniczym diecezji lubelskiej i biskupem tytularnym Polybotus. 29 czerwca 1952 r. otrzymał święcenia biskupie, a 1 grudnia 1956 r. został ordynariuszem diecezji warmińskiej.

Wilczyński ustalił nowy podział administracyjny diecezji warmińskiej. 15 marca 1957 r. erygował Sąd Biskupi Diecezji Warmińskiej. W 1959 r. zwiększył liczbę kanoników kapituły warmińskiej.

Utworzył Instytut Katechetyczny w Gietrzwałdzie. Wspierał wychowawców i wykładowców seminaryjnych w badaniach naukowych i popularyzacji wiedzy teologicznej oraz regionalnej. W 1959 r. z jego inicjatywy założono Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne. Wilczyński przywiązywał dużą uwagę do tworzenia nowych placówek duszpasterskich. Erygował parafie m.in. w Baniach Mazurskich, Białej Piskiej, Dubeninkach, Gąskach, Jedwabnie, Jegłowniku, Jeziorze, Kamieńcu, Łukcie, Olszewie Węgorzewskim, Pozezdrzu, Radziejach, Sarnowie, Strużynie, Szkotowie, Ząbrowie. Reaktywował też parafie w Jarnołtowie, Kalinowie, Osieku, Samborowie, Słoneczniku, Starych Juchach, Węgielsztynie, Wilamowie, Wilczętach. Konsekrował kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Korszach.

Zabiegał o zorganizowanie duszpasterstwa dla grekokatolików. Z jego polecenia rozpoczęto odprawianie greckokatolickich Mszy św. m.in. w kościele pw. św. Bartłomieja w Pasłęku, przekazano też grekokatolikom kościół pw. św. Jakuba w Pieniężnie (obecnie Cerkiew pw. św. Michała Archanioła). Walczył na rzecz wolności Kościoła i posługi duszpasterskiej. Wprowadzał posługę parafialną do kaplic szpitalnych.

Ciekawostki

• Biskup znalazł się w finale konkursu Olsztynianin XX wieku.
• Tomasz Wilczyński został pochowany w Bazylice Współkatedralnej Świętego Jakuba Apostoła w Olsztynie.
• Balbina Świtycz-Widacka wykonała portret rzeźbiarski biskupa.

Bibliografia

Obłąk Jan, Kopiczko Andrzej, Historia Diecezji i Archidiecezji Warmińskiej, Olsztyn 2010, 261 ss.
Poczet biskupów warmińskich, pod red. Stanisława Achremczyka, Olsztyn 2008, 510 ss.