Jan Abezier

Jan Abezier
Jan Abezier Źródło: Poczet biskupów warmińskich, red. Stanisław Achremczyk, Olsztyn 2008, 510 ss.
Data i miejsce urodzenia	ok. 1370 r. Toruń
Data i miejsce śmierci	11 lutego 1424 r. Lidzbark Warmiński
Miejsce spoczynku	katedra we Fromborku

Jan Abezier (ur. ok. 1370 r. w Toruniu, zm. 11 lutego 1424 r. w Lidzbarku Warmińskim) – biskup warmiński w latach 1415-1424.

Życiorys

Szkoła i wykształcenie

Jan Abezier wykształcenie elementarne zdobył na ziemi chełmińskiej, studiował w Pradze. Uczęszczał tam na wydział artium i prawa. W 1394 r. uzyskał stopień bakałarza, a w 1401 r. magistra. Od 1402 r. studiował prawo i filozofię w Bolonii. W 1404 r. otrzymał stopień licencjata, a w 1405 r. w Wiedniu nadano mu tytuł doktora dekretałów.

Działalność

Jan został sędzią sądu papieskiego i radcą prawnym wielkiego mistrza. W 1411 r. był prepozytem kapituły warmińskiej. Jana Abezier wybrano na biskupa warmińskiego w 1415 r., po śmierci biskupa Henryka Vogelsanga, kiedy Jan przebywał na soborze w Konstancji. Dopiero w 1416 r. rozpoczął starania o zatwierdzenie jego wyboru u metropolity. Ostatecznie 13 kwietnia arcybiskup ryski dokonał w Malborku uroczystego potwierdzenia elekcji Jana, którego konsekrował w 1416 r. Jan von Wallenrode.
Za rządów Jana odbył się w biskupstwie warmińskim synod diecezjalny, skierowany przeciwko anarchii, wywołanej na gruncie kościelnym przez zwolenników nauki Jana Wiklefa w Prusach. W 1421 r. Jan wystąpił przeciwko naukom Jana Husa. Był także twórcą reformy brewiarza diecezjalnego i statutów synodalnych.
Jan interesował się utworami Seneki, Florusa, Hegesippusa, Witruwiusza Frontinusa. Był jednym z pierwszych sympatyków humanizmu na Warmii. Wzbogacił księgozbiór diecezjalny.
Swoje działania polityczne podporządkował zakonowi krzyżackiemu. Zakon jednak nie uszanował tego i wyrządził wiele szkód w dominium warmińskim. Z tego powodu biskup postanowił poprosić o pomoc papieża. W tym celu udał się do Rzymu. Dotarł tylko do Torunia. Dogoniło go poselstwo wielkiego mistrza z zapewnieniami o poprawie stosunków.

Bibliografia

Obłąk Jan, Kopiczko Andrzej, Historia Diecezji i Archidiecezji Warmińskiej, Olsztyn 2010, 261 ss.
Poczet biskupów warmińskich, pod red. Stanisława Achremczyka, Olsztyn 2008, 510 ss.