Kapliczki różańcowe przy drodze z Reszla do Świętej Lipki
Kapliczki różańcowe przy drodze z Reszla do Świętej Lipki – grupa kapliczek barokowych o maryjnym programie ikonograficznym, datowana na lata 1733-1735, powiat olsztyński, gmina Reszel.
Spis treści
Położenie
Kapliczki znajdują się na odcinku 5 km, usytuowane po obu stronach drogi z Reszla do Świętej Lipki.
Opis
W grupie kapliczek barokowych Warmii wyróżniają się, powstałe w latach 1733-1735, kapliczki o maryjnym programie ikonograficznym, usytuowane na przemian po obu stronach traktu pielgrzymkowego łączącego dwa ośrodki jezuickie, kościół kolegialny w Reszlu i sanktuarium maryjne w Świętej Lipce.
Pod względem architektonicznym kapliczki nawiązują do stylistyki barokowej sanktuarium w Świętej Lipce. Kapliczki murowane z cegły mają formę jednorodnego graniastosłupa. Były otynkowane i w całości pobielone, pełniąc przy tym funkcję punktów orientacyjnych w terenie. Frontony wszystkich kapliczek ujęte były narożnymi pilastrami, które flankowały w korpusie średnio głębokie nisze, zamknięte łukiem pełnym. W niszach umieszczono płaskorzeźby obrazujące kolejne stacje różańcowe. Te dzieła stanowiły wyjątkową wartość z uwagi na wykute z piaskowca płaskorzeźby, które w 1734 r. wykonali warmińscy rzeźbiarze, Jan Frey z Braniewa i Jan Chrystian Schmidt z Reszla. Płaskorzeźby były tak dalece rekonstruowane, że obiektywne porównania stylistyczne nie są już dziś możliwe.
Każda kapliczka zamknięta była trójstopniowym gzymsem, a całość przykryta dachówką ceramiczną, tzw. esówką. Jako zwieńczenie kapliczki przydrożne posiadały kute z żelaza krzyże z chorągiewkami wiatrowymi z datami, wykonanymi przez kowala Jana Schwartza z Reszla. Większość dawnych chorągiewek nie dotrwała do obecnych czasów, zastąpiono je więc nowymi. Do rejestru zabytków wpisany został cały zespół 15 kapliczek.
Bibliografia
Hochleitner Janusz, Kapliczki łączące Reszel ze Świętą Lipką, „Przydrożne Pomniki Przeszłości”, z. 12, 1991.
Hochleitner Janusz, Przydrożne pomniki kultu religijnego Świętej Lipki i okolic, „Studia Angeburgica”, t. 11, 2009.
Kuprjaniuk Stanisław, Mała architektura sakralna na Warmii do 1945 roku ze szczególnym uwzględnieniem kapliczek, w druku.
Kuprjaniuk Stanisław, Liżewska Iwona, Warmińskie kapliczki, Olsztyn 2012.
Paszenda Jerzy, Święta Lipka, Olsztyn 1996.
Poklewski Jan, Święta Lipka, Warszawa-Poznań-Toruń 1986.
Rzempołuch Andrzej, Przewodnik po zabytkach sztuki dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 1992.
Orłowicz Mieczysław, Ilustrowany przewodnik po Mazurach pruskich i Warmji z 85 ilustracjami w tekście, Lwów-Warszawa 1923.
Linki zewnętrzne
Kapliczki Warmii [22.12.2014]
