Estowie

Estowie (Aesti) – nazwa jednego z ludów bałtyjskich, w szczególności ludu pruskiego zamieszkującego wybrzeże Morza Bałtyckiego, identyfikowanego z kulturą Dollkeim-Kovrovo, mającego swoje siedziby na Półwyspie Sambijskim.

Plemiona bałtyjskie wg. Henryka Łowmiańskiego.
Źródło: "Studia nad początkami społeczeństwa i państwa litewskiego", t. 2, Wilno 1932

Znaczenie pojęcia

Pierwsza wzmianka historyczna pochodzi z I w. n.e. z Germani Tacyta: "Zwracając się więc w prawo, spotykamy na wybrzeżu Morza Swewskiego [tj. Morza Bałtyckiego] oblane nim gminy Estów" [oryg. Aesti], którzy "mają zwyczaje i strój Swewów [plemię germańskie], lecz język zbliżony bardziej do brytańskiego [celtyckiego]".

W różnych pracach historycznych nazwa Estowie jest używana jako synonim i rozciągana na ogół plemion pruskich lub bałtyjskich. Z badań językowych jednak wynika, iż Aesti oznacza "ludzi mieszkających nad wodą".

Z czasem nazwa przylgnęła do Finów Zachodnich wędrujących na południowy brzeg Zatoki Fińskiej oraz Zatoki Ryskiej i tworzących z miejscowymi nowe społeczeństwo – kraj w XIII w. nazywano Estland. W XIX w. nazwę tę adoptowali Estończycy, niemający wszak pochodzenia bałtyjskiego.

Bibliografia

Polibiusz Korneliusz Tacyt, Germania, tłum. T. Płóciennik, wstęp i komentarz J. Kolendo, Poznań 2008.
Łucja Okulicz-Kozaryn, Dzieje Prusów, Wrocław 2000.
Jan Powierski, Prussica, Malbork 2003.
Henryk Łowmiański, Prusy – Litwa – Krzyżacy, Warszawa 1989.
Henryk Łowmiański, Studia nad początkami społeczeństwa i państwa litewskiego, t. 1–2, Wilno 1932.