Franciszkowo

Franciszkowo
Pocztówka z Franciszkowa Źródło:http://www.ostpreussen.net/ostpreussen/orte.php?bericht=1540, dostęp 20 września 2013
Rodzaj miejscowości	Wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	Warmińsko-Mazurskie
Powiat	iławski
Gmina	Iława
Strefa numeracyjna	(+48) 89
Kod pocztowy	14-200
Tablice rejestracyjne	NIL
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Franciszkowo
Położenie na mapie Polski Franciszkowo
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Franciszkowo (niem. Freudenthal) – wieś sołecka w Polsce, położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie iławskim, w gminie Iława w pobliżu rzeki Drwęca. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. Obecnym sołtysem wsi jest Barbara Wysocka.

Charakterystyka fizjograficzna

W pradolinie Drwęcy występują wyżłobione przez wody wielkie formy wklęsłe. Znaczne tereny powiatu iławskiego zajmują powierzchnie sandrowe. Obszar jest płaski, urozmaicony rynnami oraz nieckami. Teren nachylony jest z północy ku południowi w kierunku doliny Drwęcy. Sandr ten porośnięty jest sosną. Dolina Drwęcy jest wyścielona materiałem piaszczysto–żwirowym. Występują tu także mokradła okresowe oraz gleby bielicowe, wytworzone z piasków oraz glin zwałowych. Odnaleźć można również piaski rzeczne przydatne w budownictwie do wyrobów cementowych.

Dzieje miejscowości

Informacji dotyczących wsi dostarcza księgi strat, na podstawie której wyliczono szkody poniesione w czasie wojny głodowej. Wieś razem z kościołem oraz karczmą, z której karczmarz płacił jedną grzywnę czynszu rocznie, została doszczętnie zniszczona. Jeszcze w 1437 roku z 49 włók czynszowych 10,5 było we wsi nie obsadzonych.

W 1789 roku Franciszkowo było szlacheckim majątkiem wraz z folwarkiem. W sumie liczyło 21 domów mieszkalnych.

W 1817 roku było 16 domów i 108 mieszkańców. W 1831 roku znajdowała się już tu wieś i majątek (łącznie 19 domów i 117 mieszkańców). W wyniku regulacji wydzielona wieś otrzymała 161,5 ha. Przy majątku pozostało natomiast 486,2 ha. W 1885 roku w majątku było 336 ha ziemi uprawnej, 128 ha łąk i 8 ha lasów. We wsi było 105 ha ziemi uprawnej i 32 ha łąk.

Szkolnictwo

• Samorządowa Szkoła Podstawowa w Franciszkowie
• Gimnazjum w Franciszkowie

Religia

We wsi znajduje się kościół pw. Matki Bożej Częstochowskiej, należący do parafii pw. Trójcy Przenajświętszej we Frednowach. Wieś znajduje się także na terenie parafii greckokatolickiej pw. Świętego Jana Apostoła w Iławie.

Ludzie związani z miejscowością

Pod koniec XIX wieku właścicielem dóbr majątkowych we wsi był baron Carl von Brederlow.

Zabytki

Do zabytków architektonicznych (czwartej kategorii) zaliczany jest dwór.

Bibliografia

Iława, z dziejów miasta i powiatu, red. M. Lossman, Olsztyn 1972. Panfil Jan, Pojezierze Mazurskie, Warszawa 1968.
Michniewska-Szczepkowska Barbara, Szczepkowski Bohdan, Województwo olsztyńskie, środowisko geograficzne tekst i mapy krajoznawcze, Olsztyn 1969.