Jabłonowo

Jabłonowo
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	olecki
Gmina	Kowale Oleckie
Liczba ludności (2010)	113 (łącznie Jabłonowo, Łodygi i Romanowizna)
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Jabłonowo
Położenie na mapie Polski Jabłonowo
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Jabłonowo (dawniej Nowa Wieś, niem. Neuendorf) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie oleckim, w gminie Kowale Oleckie. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. W latach 1999-2001 wieś wchodziła w skład powiatu olecko-gołdapskiego.

Miejscowość w 2010 roku liczyła 113 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Henryk Baranowski.

Położenie

Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Mazurach Garbatych (Wzgórza Szeskie), 25 km na północny zachód od Olecka i 15 km na zachód od Kowali Oleckich, w pobliżu granicy z powiatem gołdapskim. W pobliżu wsi znajduje się Jezioro Rdzawe, obecnie w dużej części osuszone, a także strumyk Rdzawka.

Dzieje miejscowości

Wieś powstała w ramach kolonizacji północno-wschodnich terenów Prus Książęcych. Ze względu na brak źródeł trudno jest ustalić datę założenia wsi. Wiadomo, że istniała już w 1560 roku, jednak w późniejszym czasie uległa całkowitej zagładzie, być może wskutek zarazy lub najazdu tatarskiego. Lokację osady ponowiono w 1688 roku i zwano Nową Wsią (Neuendorf). Należała ona do parafii ewangelickiej w Cichach.

Szkołę we wsi założono w pierwszej połowie XVIII wieku (około 1737-1740). W 1935 roku zatrudnionych w niej było dwóch nauczycieli, a w ośmiu klasach uczęszczało do niej ogółem 70 uczniów.

W pierwszej połowie lat 50. XX wieku w Jabłonowie uruchomiono spółdzielnię produkcyjną.

Liczba mieszkańców

1857 - 306 osób

1933 - 356 osób

1939 - 307 osób

1988 - 103 osoby

Zabytki

• Budynek szkoły z początku XX wieku, murowany
• Cmentarz ewangelicki z pierwszej połowy XX wieku
• Cmentarz ewangelicki z XIX wieku, Łodygi

Turystyka

• Szlak rowerowy "czerwony" – przebieg trasy: Kowale Oleckie – Sokółki – Cichy – Jezioro Szwałk Mały – Jeziora Łaźno i Litygajny – Czerwony Dwór – Jezioro Piłwąg – Jabłonowo – Stacze – Guzy – Kowale Oleckie

Bibliografia

1. Olecko. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1974.
2. Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
3. Gminna Ewidencja Zabytków w: |Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Kowale Oleckie [data dostępu: 12.11.2013]
4. Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 12.11.2013]
5. Vervaltugsgeschichte [data dostępu: 12.11.2013]