Gromoty

Gromoty
Szkoła w Gromotach Wrota Warmii i Mazur [10.07.2014]
Rodzaj miejscowości	Wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	iławski
Gmina	Iława
Strefa numeracyjna	(+48) 89
Kod pocztowy	14-204
Tablice rejestracyjne	NIL
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Gromoty
Położenie na mapie Polski Gromoty
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Gromoty (niem. Gramten) – wieś sołecka w Polsce, położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie iławskim, w gminie Iława. Wieś w latach 1975-1998 przynależała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. Obecnym sołtysem jest Witold Socha.

Charakterystyka fizjograficzna

Wśród głównych elementów typu krajobrazowego można wyróżnić morenę denną. Tworzy płaską, częściowo bardziej falistą równinę, która wznosi się w granicach 100-120 m n.p.m. Morena denna jest zbudowana z gliny zwałowej, często spiaszczonej. Tereny te są najkorzystniejsze dla uprawy roli.

Dzieje miejscowości

Pierwsza wzmianka dotycząca dziejów miejscowości pochodzi z „księgi strat”. We wsi znajdowała się karczma, z której karczmarz płacił do kasy zakonu krzyżackiego dwie grzywny czynszu. Na podstawie księgi można stwierdzić, że podczas trwania wojny głodowej wieś wraz z karczmą została zniszczona. Kolejna wzmianka o istnieniu wsi pochodzi z 1437 roku. W czasie wojny trzynastoletniej wieś ponownie została zniszczona. W 1507 roku z łącznej liczby 50 i pół włóki czynszowej, 27 leżało odłogiem. Kolejny raz wieś została zniszczona podczas wojny polsko–krzyżackiej. Wówczas zaginął przywilej lokacyjny, dotychczas przechowywany przez sołtysa. W 1789 roku Gromoty były wsią królewską. Razem z folwarkiem liczyły 30 domów mieszkalnych. W latach 1817-1831 wieś liczyła 26-34 domów i 217-407 mieszkańców.

Zabytki

We wsi znajduje się zabytkowy, drewniany kościół Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny.

Ponadto jest przedwojenna sala wiejska. Służy ona mieszkańcom po dzień dzisiejszy.

Na cmentarnych nagrobkach zachowały się nazwiska mieszkańców Gromot sprzed kilkudziesięciu lat: Dembiński, Zieliński, Majeski, Wietzichowski, Pawłowski, Nabakowski.

Bibliografia

Gromoty, w: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. 2, red. F. Sulimierski, Warszawa 1881.
Iława z dziejów miasta i powiatu, red. M. Lossman, Olsztyn 1972.
Panfil Jan, Pojezierze Mazurskie, Warszawa 1968.
Michniewska-Szczepkowska Barbara, Szczepkowski Bohdan, Województwo olsztyńskie, środowisko geograficzne tekst i mapy krajoznawcze, Olsztyn 1969.