Guzy

Guzy
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	olecki
Gmina	Kowale Oleckie
Liczba ludności (2010)	59
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Guzy
Położenie na mapie Polski Guzy
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Guzy (niem. Guhsen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie oleckim, w gminie Kowale Oleckie. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. W latach 1999–2001 wieś wchodziła w skład powiatu olecko–gołdapskiego. Miejscowość w 2010 roku liczyła 59 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Piotr Zieliński.

Położenie

Wieś położona jest w północno–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, na Mazurach Garbatych (Wzgórza Szeskie), 17 km na północny zachód od Olecka i 4 km na południowy zachód od Kowali Oleckich, niedaleko granicy z powiatem gołdapskim. W pobliżu wsi położony jest Rezerwat "Cisowy Jar". Z kolei góra Guz znajduje się na północny zachód; odkryto na niej pozostałości po grodzisku jaćwieskim.

Dzieje miejscowości

Wieś powstała w ramach kolonizacji północno–wschodnich terenów Prus Książęcych. W 1563 roku książę Albrecht Hohenzollern nadał staroście węgorzewskiemu Wawrzyńcowi Rochowi 50 łanów na prawie lennym z obowiązkiem wystawienia jednej służby zbrojnej. W późniejszym czasie Guzy były wsią zamieszkaną przez wolnych chłopów, tzw. chłopów chełmińskich. Wieś należała do parafii ewangelickiej w Szarejkach.

Szkoła we wsi powstała w 1760 roku. W 1935 roku zatrudniony w niej był jeden nauczyciel, a w ośmiu klasach uczęszczało do niej ogółem 32 uczniów.

Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:

• 1857 r. - 355 osób

• 1933 r. - 262 osoby

• 1939 r. - 219 osób

• 1988 r. - 67 osób

Religia

Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej pw. św. Jana Chrzciciela w Kowalach Oleckich.

Gospodarka

We wsi działa żwirownia.

Zabytki

• cmentarz ewangelicki z XIX wieku
• cmentarz rodzinny z przełomu XIX i XX wieku

Turystyka

• szlak rowerowy "czerwony" – przebieg trasy: Kowale Oleckie – Sokółki – Cichy – Jezioro Szwałk Mały – Jeziora Łaźno i Litygajny – Czerwony Dwór – Jezioro Piłwąg – Jabłonowo – Stacze – Guzy – Kowale Oleckie

Bibliografia

1. Olecko. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1974.
2. Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
3. Strona Urzędu Gminy Kowale [12.11.2013]
4. Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]
5. Vervaltugsgeschichte [12.11.2013]
6. Nocowanie.pl [09.07.2014]