Orzeszki

Orzeszki
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	szczycieński
Gmina	Rozogi
Liczba ludności (2010)	263
Strefa numeracyjna	(+48) 89
Kod pocztowy	12-114
Tablice rejestracyjne	NSZ
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Orzeszki
Położenie na mapie Polski Orzeszki
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Orzeszki (dawniej Zielony Grąd, niem. Zielonygrund,Schützengrund) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Rozogi. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ostrołęckiego. W 2010 roku wieś liczyła 263 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Zofia Kosiorek.

Położenie

Wieś położona jest w południowej części Pojezierza Mazurskiego, w odległości 25 km na południowy wschód od Szczytna.

Dzieje miejscowości

Wieś została założona w 1739 roku na 2 łanach chełmińskich jako osada szkatułowa. Na początku XIX wieku we wsi mieszkało czterech Orzeszków i zapewne to od nich pochodzi nazwa wsi. Miejscowość z czasem powiększyła areał i w 1858 roku obejmowała prawie 16 łanów. Szkoła we wsi powstała w 1912 roku.

Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.

Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych w poszczególnych latach:

• 1782 r. – 3 gospodarstwa

• 1818 r. – 90 osób, 13 gospodarstw

• 1858 r. – 27 gospodarstw

• 1939 r. – 218 osób, 47 gospodarstw

Kultura

W miejscowości działa Środowiskowy Dom Samopomocy.

Zabytki

• kilka przykładów budownictwa drewnianego z przełomu XIX i XX wieku, m.in. chałupy nr 9, 10, 20, 21, 37
• budynek dawnej szkoły z początku XX wieku, murowany

Bibliografia

1. Kudrzycki Zbigniew, Z dziejów gminy Rozogi, Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, ss. 21–29.
2. Kudrzycki Zbigniew, Z dziejów parafii ewangelickiej w Rozogach, Rocznik Mazurski, t. 12, 2008, ss. 3–35.
3. Nowotka Marek, Ruchy ludnościowe na pograniczu mazursko-kurpiowskim (po II wojnie światowej w gminie Rozogi), Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego, t. 4, 1990, ss. 55–64.
4. Nowotka Marek, Z przeszłości Rozóg i okolic, Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego, t. 6, 1992, ss. 169–175.
5. Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej, Olsztyn 1998.
6. Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu, red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.
7. Bank Danych Lokalnych GUS [19.09.2013]
8. Deutsche Verwaltungsgeschichte [19.09.2013]
9. Strona Urzędu Gminy Rozogi [19.09.2013]
10. Wojewódzka Ewidencja Zabytków [19.09.2013]

Przypisy

<references>