Sambród

Sambród
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	ostródzki
Gmina	Małdyty
Liczba ludności (2010)	277
Strefa numeracyjna	(+48) 89
Kod pocztowy	14-330
Tablice rejestracyjne	NOS
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Sambród
Położenie na mapie Polski Sambród
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Sambród (niem. Gross Samrodt) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Małdyty. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 277 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Jerzy Makos.

Położenie

Miejscowość położona jest nad jeziorem Sambród na Mazurach Zachodnich, na Pojezierzu Iławsko–Ostródzkim.

Dzieje miejscowości

Wieś była wzmiankowana w 1250 rok, jako pruska osada. Miejscowość pojawia się również w dokumentach z roku 1319 jako wieś pruska licząca 15 włók. Pierwotna nazwa Sambrad, która ulegała na przestrzeni lat stopniowym przekształceniom, wywodzi się najprawdopodobniej od nazwy pobliskiego jeziora. Pierwsi polscy osadnicy zaczęli się pojawiać po roku 1466. W roku 1782 Sambród liczył 54 domów. Pod koniec XVIII wieku dobra w Sambrodzie wraz z Leśnicą weszły w skład majątku Domhardtów, właścicieli Dobrocina. W roku 1858 w 25 gospodarstwach domowych mieszkały 302 osoby. W okresie budowy Kanału Elbląskiego w latach 1845-1860 obniżono poziom wody w jeziorze Sambród o 5,35 m. W latach 1937-1939 miejscowość zamieszkiwały 822 osoby. W roku 1973 wieś należała do powiatu morąskiego.

Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.

Gospodarka

Po II wojnie światowej w Sambrodzie uruchomiono Zakład Oczyszczania Nasion. Znajduje się tutaj siedziba leśnictwa, należącego do Nadleśnictwa Dobrocin.

Religia

Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej w Chojniku.

Zabytki

• barokowy kościół ufundowany przez Fryderyka Ludwika Dohnę; powstał w latach 1739–1741 z przebudowanej oficyny rozebranego pałacu
• obok kościoła znajduje się dawna barokowa oficyna pałacowa pochodząca z XVIII wieku
• budynek szkoły, wpisany do wojewódzkiego rejestru zabytków
• chałupa mazurska, wpisana do wojewódzkiego rejestru zabytków

Turystyka

• czarny szlak rowerowy o długości 7,5 km - przebieg trasy: Sambród – Marzewo – Drulity – Pochylnia Buczyniec.

Przyroda

W pobliżu miejscowości, na terenie miejscowego leśnictwa, znajduje się pomnik przyrody - głaz narzutowy.

Bibliografia

Darmochwał Tomasz, Rumiński Marek Jacek, Warmia. Mazury, Białystok 1998.
Morąg. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1973.
Bank Danych Lokalnych GUS [30.08.2013]
Wojewódzka Ewidencja Zabytków [30.08.2013]