Adwent

Adwent

Tradycyjny wieniec adwentowy

Adwent (łac. adventus – przyjście) – okres poprzedzający Boże Narodzenie; w kościołach chrześcijańskich moment przypominający oczekiwanie na powtórne przyjście Chrystusa i zarazem czas poprzedzający pamiątkę pierwszego przyjścia.

Zwyczaje na Warmii i Mazurach

Na Mazurach adwent przebiegał zgodnie z ludową tradycją. Na Warmii nie wyróżniał się szczególnymi obrzędami. W tym okresie po wsiach zaczynali chodzić przebierańcy. Byli to chłopcy z gwiazdą bądź osoby przebrane za maszkary. W niektórych wsiach do pochodu dołączała kobieta z koszem na datki, bocian i koza. Zwyczaj ten miał jednak typowo mazurski charakter.

Na Warmii okres adwentu symbolizował jedynie wyplatany wieniec. W pierwszą niedzielę adwentu na Warmii i Mazurach przygotowywano wianek świerkowy przeplatany czerwoną wstążką. Umieszczano na nim świeczkę, którą uzupełniano w każdą kolejną niedzielę następną – ostatecznie na wianku znajdowały się cztery świeczki. Dla każdej z nich przeznaczano inny kolor wstążki (kolejno: czerwona, żółta, srebrna i złota). Zwyczaj ten rozpowszechnił się na Warmii dopiero w latach 30. XX wieku za sprawą niemieckich towarzystw kobiecych.

W połowie XIX wieku w okresie adwentu ubogie warmińskie dzieci zbierały zwyczajowo dary. W miastach na dziesięć dni przed Wigilią przyjął się zwyczaj trąbienia, które oznajmiało bliskość narodzin Jezusa. Czynił to miejscowy pasterz, a każdy mieszczanin był zobowiązany wręczyć mu po jednym groszu za trąbienie. Natomiast w Elblągu w tym okresie chodziła po domach kobieta, najczęściej pielęgniarka z miejscowego szpitala. Zbierała dary dla bożonarodzeniowy stół w szpitalu. Co ciekawe, otrzymywała ona kartki od dzieci, na których znajdowały się listy wymarzonych prezentów.

W Olsztynie i okolicach popularnym zwyczajem były jarmark świąteczny. Kiermasze rozstawiano wówczas wokół starego ratusza.

Symbole

• wieniec adwentowy
• wizyty przebierańców w domach
• jarmark świąteczny

Bibliografia

Chłosta Jan, Doroczne zwyczaje i obrzędy na Warmii, Olsztyn 2009.
Szyfer Anna, Zwyczaje, obrzędy i wierzenia Mazurów i Warmiaków, Olsztyn 1968.
Warmiacy i Mazurzy. Życie codzienne ludności wiejskiej w I połowie XIX wieku, red. Bogumił Kuźniewski, Olsztynek 2002.