Nowolatki

Nowolatki
Tradycyjne Nowolatki

Nowolatki - ...

Geneza

Nowolatki - ciasteczka z pytlowej mąki i wody, przygotowywane w Sylwestra. Mąkę zaczyniano z piwem kandyzowanym lub jałowcowym, przy czym oba składniki musiały być wcześniej poświęcone w trzeci dzień świąt Bożego Narodzenia. Z ciasta wylepiano zwierzęta, kłosy zboża,drzewa, ptactwo i postaci, którym przypisywano właściwości magiczne. Najważniejszymi firgurkami byli trzej królowie, wyobrażeni zazwyczaj jako trzy paluszki z ciasta zagniecione na krzyż. Ciasteczek nie piekło się tylko suszyło na rozgrzanej blasze kuchni. Zgodnie ze zwyczajem część figurek z zjadano, co miało zapewnić pomyslność w Nowym Roku. Pozstałe były przechowywane dla zwierząt, wierzono bowiem, że mają właściwości uzdrawiające i wzmacniające. Poza tym nowolatki wkładano pod słomę roślin obwiązanych na zimę, co miało je chronić przed przemarznięciem. Nowolatki miały zapewnić dobrobyt, pomyślność i zdrowy chów zwierząt.

Sposób przygotowania

...

Znaczenie w kuchni regionalnej

...

Przepis

Nowolatki pieczone

50 dkg mąki krupczatki, 1 jajko, 1 żółtko, 25 dkg masła, 5 łyżek śmietany, czubata łyżeczka proszku do piecznia, czubata łyżka grubej soli kamiennej

Wszystkie składniki połączyć i wyrobić ciasto. Musi być na tyle elastyczne by dało się rozwałkować na grubość ok. 5 mm. Wykrawać ciasteczka – w okresie karnawału obowiązkowo w kształcie ptaków – wypiekać na niesmarowanej tłuszczem blaszce.

Bibliografia

1. Chłosta Jan, Doroczne zwyczaje i obrzędy na Warmii, Olsztyn 2009.
2. Hochleitner Janusz, Kuchnia świąteczna na Warmii, [w:] Życie codzienne na dawnych ziemiach pruskich. Kuchnia dawnych ziem pruskich - tradycja i nowoczesność, red. Tomasz Chrzanowski, Olsztyn 2011, s. 132-148.
3. Jankowska-Buttitta Małgorzata K., Niezapomniana kuchnia Warmii i Mazur, Zakroczym 2007.
4. Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany, red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008.
5. Smak Mazur. Kuchnia dawnych Prus Wschodnich, wybór Tadeusz Ostojski, opracowanie Rafał Wolski, Dąbrówno 2006.
6. Szyfer Anna, Zwyczaje, obrzędy i wierzenia Mazurów i Warmiaków, Olsztyn 1968.
7. Warmiacy i Mazurzy. Życie codzienne ludności wiejskiej w I połowie XIX wieku, red. Bogumił Kuźniewski, Olsztynek 2002.

Przypisy

<references>