Natura 2000 Jezioro Dobskie
| Jezioro Dobskie | |
| | |
| rodzaj | OSO (dyrektywa ptasia) |
| data | październik 2007 |
| powierzchnia | 6.985,2 ha |
| kod obszaru | PLB280012 |
| Koordynaty: | 54°5′22″ 21°36′27″ |
Jezioro Dobskie (niem. Doben See) – jezioro w Krainie Wielkich Jezior Mazurskich, w gminie Giżycko. Jeden z polskich obszarów objętych europejskim programem Natura 2000.
Obszar Natura 2000
Jezioro Dobskie to mezotroficzny zbiornik wielkości 1776 ha wchodzący w skład zespołu jeziora Mamry. Położone jest w krajobrazie morenowym. Znajdują się na nim cztery duże wyspy (Wyspa Kormoranów, Gilma, Lipka, Wyspa Heleny) oraz kilka mniejszych, bezimiennych wysepek.
Na wyspach Jeziora Dobskiego, zwłaszcza na Wyspie Kormoranów zwanej również Wysokim Ostrowem, znajdują się stanowiska lęgowe kormorana i czapli. Z kolei na wyspie Gilmie odnotowano istnienie grodziska plemienia Galindów i świętego gaju, w którym odprawiano pogańskie rytuały. W miejscu tym, w czasach zajęcia ziem pruskich przez Krzyżaków, został wzniesiony niewielki zamek – obecnie można obejrzeć jego ruiny.
W części północnej półwyspu dzielącego jezioro Dobskie i jezioro Kisajno znajduje się Głazowisko Fuledzki Róg, będące do roku 1989 samodzielnym rezerwatem przyrody nieożywionej. Obecnie jest ono częścią rezerwatu "Jezioro Dobskie". Z wyjątkiem południowej części jeziora, gdzie znajduje się las, jego najbliższe otoczenia stanowią łąki i pola uprawne. Na całym akwenie obowiązuje strefa ciszy.
Przeznaczenie i zagrożenia
Obszar objęto ochroną ze względu na występowanie chronionych gatunków ptaków. Podstawowym zagrożeniem jest możliwość zanieczyszczenia wód, nadmierna eksploatacja ryb, zaniechanie użytkowania rolniczego, przebudowa lasu, presja turystyczna, w tym powstawanie osiedli domków letniskowych bezpośrednio przylegających do linii brzegowej.
Fauna i flora
W ostoi występuje co najmniej 21 gatunków ptaków wymienianych w Załączniku I Dyrektywy Ptasiej oraz 7 gatunków z Polskiej Czerwonej Księgi (PCK). Gniazduje tu powyżej 1% populacji krajowej kani czarnej i orlika krzykliwego; w stosunkowo wysokim zagęszczeniu występuje żuraw (w okresie wędrówek występuje co najmniej 1% populacji).
Ponadto w skład awifauny obszaru wchodzą m.in.: bąk, bielik, błotniak łąkowy, błotniak stawowy, bocian biały, bocian czarny, derkacz, dzięcioł białogrzbiety, dzięcioł czarny, dzięcioł średni, gąsiorek, jarząbek, kropiatka, orlik krzykliwy, ortolan, podróżniczek, rybitwa zwyczajna, trzmielojad, zielonka oraz zimorodek.
Wśród ryb stwierdzono takie gatunki jak: minóg rzeczny, koza, różanka.
Zaobserwowane ssaki na terenie obszaru to: bóbr europejski, nocek łydkowłosy i wydra.
37% stanowią lasy, w tym najwięcej – 28% liściaste – głównie na wyspach. 1/3 terenu stanowią użytki rolnicze – pola uprawne i łąki.
Bibliografia
Instytut na rzecz Ekorozwoju, Jezioro Dobskie [19.09.2013]
Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie [120.05.2014]
Natura 2000. Naturalnie się opłaca, oprac. Małgorzata Czerwińska, Marek Leda, Szczecin 2010 [20.05.2014]
