Czachówki
Czachówki | |
| |
[[Plik:|240px|Pole-obowiązkowe]] Pole-obowiązkowe
| |
Rodzaj miejscowości | wieś |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko - mazurskie |
Powiat | nowomiejski |
Gmina | Biskupiec |
Sołectwo | Czachówki |
Liczba ludności (Pole-obowiązkowe) | Pole-obowiązkowe |
Strefa numeracyjna | (+48) 56 |
Tablice rejestracyjne | NNM |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Czachówki (niem. Schackenhof) – wieś sołecka w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nowomiejskim, w gminie Biskupiec.W 1789 r. nazwa miejscowości brzmiała Schakowken, Czackoken.
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna
Nieopodal wsi znajduje się Jezioro Piotrowickie, Jezioro Księże i Jezioro Trupel. Miejscowość położona jest na terenie gminy Biskupiec, której powierzchnię zajmują przede wszystkim lasy i jeziora.W całości lasy stanowią 26 % powierzchni gminy a jeziora 3,28%. Zasadniczymi elementami morfologicznymi tego obszaru są:wysoczyzna morenowa (średnia wysokość 90-110 m n.p.m.),wzgórza i pagórki morenowe,sandry, rynny jeziorne i doliny rzeczne.Powierzchnia wysoczyzny charakteryzuje się występowaniem licznych drobnych zagłębień wytopiskowych. Znajdziemy tutaj tzw. oczka polodowcowe, mokradła i torfowiska a w okolicach miejscowości Łąkorz wyspy otoczone sandrem. Na terenie gminy występują również tzw. ozy (w okolicach Mierzyna, na zachód od Sumina oraz na północ od Tymawy Wielkiej) i kemy (w rejonie Sumina, Łąkorka, Wonny i Szwarcenowa). Na terenie gminy napotkamy także na zastoiska.Największe z nich to zastoisko biskupieckie – o płaskim, rozległym i podmokłym dnie. Natomiast najwyższym punktem położonym na terenie gminy jest Góra Szwedzka – o wysokości 121,3 m n.p.m. Najniżej położony punkt zaś o wysokości ok. 62 m n.p.m. znajduje się w dolinie Osy u ujścia jej do jeziora Płowęż. W obrębie gminy znajdują się także rezerwaty przyrody: ornitofaunistyczny „Jezioro Karaś”, torfowiskowy „Kociołek”, „Łabędź”, „Uroczysko Piotrowice” oraz częściowo Brodnicki Park Krajobrazowy. Na obszarze gminy występują zasadniczo trzy typy gleb. Są to:gleby brunatne, gleby bielicowe, gleby mułowo-torfowo-murszaste. Ponadto odnajdziemy tutaj czarne ziemie i gleby szare oraz mady glejowe i wody powierzchniowe.
Dzieje miejscowości
W XV w. Czachówki znajdowały się w zarządzie komandorstwa brodnickiego a w XVI w. królewskim. Nazwa miejscowości pochodzi od formy dzierżawczej „Czachowo” (nazwy innej miejscowości), a dalsze pochodzenie nawiązuje do imienia „Czach”. Nie jest znana dokładna data lokacji. W XVIII w. w skład majątku wchodziła także miejscowość Buczek. W 1814 r. ród Ruchard przejął Czachówki od Johanna Reinholda Park. W 1846 r. dobra w przejął Eduard August Adolf Ruchardt a w 1865 r. Agnes Grabe z domu Hirschfeld primo voto Ruchardt. W XIX w. wieś rycerska objęła swoim zasięgiem dobra Zawada. Pod koniec XIX w. właścicielem majątku był Georg Ruchardt z Moskwy. W II poł. XIX w. Czachówki należały do parafii Szwarcenowo i obejmowały 1660 mórg z 9 domami mieszkalnymi . Na terenie miejscowości było 48 katolików i 68 ewangelików. W latach 30. XX w. na folwarku zajmowano się uprawą warzyw, kwiatów, hodowlą bydła, trzody chlewnej, królików i drobiu. W 1946 roku majątek przejął Skarb Państwa (Wojewódzki Urząd Ziemski Pomorski z siedzibą w Bydgoszczy). W 2 poł. XX w. w dawnych założeniach pałacowych utworzono Szkołę Rolniczą. Nie zachowała się informacja o formie zabudowy wsi.
Gospodarka
W Czachówkach funkcjonuje Gospodarstwo Rolne Czachpol.
Kultura
We wsi działają: Zasadnicza Szkoła Zawodowa, Liceum , Technikum Agrobiznesu oraz Szkoła Rolnicza.
Ludzie związani z miejscowością:
W dziejach miejscowości ważną rolę odegrała rodzina Ruchardt.
Zabytki:
Na terenie miejscowości znajdują się następujące zabytki: dwór zabudowany prawdopodobnie w połowie XIX wieku; park z II poł. XIX w.; cmentarz rodzinny Ruchardt; grób nieznanego Żołnierza oraz pomniki przyrody w postaci buków, lip i dębów z 1998 r.
Bibliografia:
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. I, Warszawa 1880, 960 ss.