Szczeciniak żółtobrzegi
Szczeciniak żółtobrzegi (Hymenochaete tabacina (Sowerby) Lév.) – gatunek grzyba wielkoowocnikowego z rodziny szczeciniakowatych (Hymenochaetaceae), rzędu szczeciniakowców (Hymenochaetales).
Spis treści
Owocnik
Szczeciniak żółtobrzegi tworzy owocniki jednoroczne, rozpostarte do rozpostarto-odgiętych, pomarańczowo-brązowawe lub cynamonowe. Górna powierzchnia widoczna na odstającej od podłoża części, zwykle szerokości do 10 mm, pomarańczowo-brązowa, z wiekiem szaro-brązowa, filcowata w dotyku; brzeg pofalowany, karbowany, przyrastający wyraźnie jaśniejszy, złoto-brązowy, ochrowobiaławy.
Owocniki w postaci kilkucentymetrowych skórzastych płatów przylegających do podłoża wyrastają zwykle na spodniej stronie gałęzi i rozciągają się wzdłuż niej na długości do kilkudziesięciu cm. Owocniki łatwo odrywają się od podłoża. Hymenofor tabaczkowobrązowy, rdzawobrązowy, kawowobrązowy, o powierzchni nieregularnie gruzełkowato-szorstkej, matowej, aksamitnej od wystających szczecinek; w odstającej części koncentrycznie pofalowany.
Miąższ o konsystencji skórzastej, daje się rozerwać.
Rozmieszczenie i ekologia
Owocniki wyrastają przez cały rok. Grzyb saprotroficzny obrastający martwe gałęzie i pnie olchy, leszczyny i wierzb, zwykle w zaroślach wzdłuż cieków wodnych.
Szczeciniak żółtobrzegi w Polsce znajduje się na Czerwonej Liście. Zaliczono go do kategorii grzybów rzadkich – R. Stanowiska tego gatunku znajdują się głównie w Polsce północno-zachodniej. W innych krajach Europy, np. w Szwajcarii, uważany za gatunek pospolity.
Na Warmii i Mazurach szczeciniak żółtobrzegi został odnotowany w Mazurskim Parku Krajobrazowym.
Wartość użytkowa
Niejadalny.
Ciekawostki
Podobnie zabarwione gatunki z tego rodzaju rosnące na leszczynie mają w pełni rozpostarte owocniki: szczeciniak cynamonowy (Hymenochaete cinnamomea), cynamonowobrązowo zabarwiony, i Hymenochaete orrugens, jasnoszary, brązowawy. Inne gatunki z tego rodzaju, np. szczeciniak rdzawy (Hymenochaete rubiginosa), tworą wieloletnie owocniki na drewnie dębu.
Zobacz też
grzyby.pl [21.04.2014]
indexfungorum.org [21.04.2014]
Bibliografia
Breitenbach J., Kränzlin F., Fungi of Switzerland. A contribution to the knowledge of the fungal flora of Switzerland. V2. Heterobasidiomycetes, Aphyllophorales, Gastromycetes, Lucerne 1986.
Wojewoda Władysław, Ławrynowicz Maria, Red list of the macrofungi in Poland, [w:] Red lists of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski, red. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda i Zbigniew Szeląg, Kraków 2006, s. 55-70.