Szyszkowiec łuskowaty

Szyszkowiec łuskowaty
Strobilomyces strobilaceus
(Scop.) Berk.
Systematyka
Królestwo	grzyby
Gromada	grzyby podstawkowe
Klasa	pieczarniaki
Rząd	borowikowce
Rodzina	borowikowate
Rodzaj	szyszkowiec
Gatunek	Szyszkowiec łuskowaty
Synonimy

Szyszkowiec łuskowaty (Strobilomyces strobilaceus (Scop.) Berk.) – gatunek grzyba wielkoowocnikowego z rodziny borowikowatych (Boletaceae), rzędu borowikowców (Boletales).

Owocnik

Szyszkowiec łuskowaty tworzy owocniki jednoroczne, złożone z kapelusza i trzonu. Kapelusz średnicy 4-15 cm, od szaro-brązowego do szaro-czarnego, gęsto pokryty grubymi, dachówkowatymi, odstającymi łuskami. Powierzchnia sucha, początkowo pokryta białą osłoną, jej resztki pozostają na brzegu kapelusza. Rurki białawe, z wiekiem szaro-brązowe z czerwonawym odcieniem; przy trzonie przyrośnięte do krótko zbiegających. Trzon barwy kapelusza, pokryty szaro-brunatnymi kosmkami. Pierścień na trzonie białawy, szybko zanikający. Miąższ białawy, z wiekiem ciemniejący, po przełamaniu czerwieniejący lub czerniejący. Z uwagi na charakterystyczny wygląd gatunek łatwy do oznaczenia.

Rozmieszczenie i ekologia

Owocniki wyrastają latem, zwykle pojedynczo. Od lata do jesieni w lasach iglastych, liściastych oraz mieszanych. Grzyb rzadko spotykany, częściej spotkać go można na terenach górzystych południowej Polski. Z tego rodzaju w Europie występuje tylko ten jeden gatunek. Występuje również w Ameryce Południowej i Środkowej, ponadto rozprzestrzenił się w Azji, po Chiny i Japonię.
Szyszkowiec łuskowaty jest grzybem mykoryzowym, tworzy symbiozę z różnymi gatunkami drzew, z bukiem, a na terenach górzystych ze świerkiem i jodłą.
Szyszkowiec łuskowaty podlega w Polsce ochronie gatunkowej. Znajduje się na "Czerwonej liście roślin i grzybów Polski", gdzie zaliczono go do kategorii grzybów rzadkich - R.
Na Warmii i Mazurach szyszkowiec łuskowaty został odnotowany w Rezerwacie Niedźwiedzie Wielkie, w lesie świerkowym k. Kętrzyna oraz w lesie liściastym k. Ostródy.

Wartość użytkowa

Jadalne są młode owocniki, ale nie są smaczne i mają nieprzyjemną, watowatą konsystencję.

Bibliografia

Gumińska B., Wojewoda W.: Grzyby i ich oznaczanie. Warszawa: PWRiL, 1985.
Wojewoda W., Ławrynowicz M.: Red list of the macrofungi in Poland. W: Mirek Z., Zarzycki K., Wojewoda W., Szeląg Z. (red.), Red lists of plants and fungi in Poland. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2006, 55-70.

Linki zewnętrzne

http://www.grzyby.pl/gatunki/Strobilomyces_strobilaceus.htm
http://pl.wikipedia.org/wiki/Szyszkowiec_łuskowaty
http://www.indexfungorum.org/names/names.asp