Katolicka Szkoła Polska w Lesznie
| Katolicka Szkoła Polska w Lesznie | |
| | |
| Data założenia: | 24 kwietnia 1930 r. |
| Poziom szkoły: | podstawowy |
| Adres: | Leszno |
Katolicka Szkoła Polska w Lesznie – prywatna szkoła z polskim językiem wykładowym w byłych Prusach Wschodnich. Powstała w 1930 r. i działała do 1935 r. Pierwszym kierownikiem szkoły był Leonard Jan Nieborak.
Spis treści
Historia
Szkołę polską w Lesznie uruchomiono 24 kwietnia 1930 r. w izbie wynajętej od Augusta Wontory. Naukę rozpoczęło 14 dzieci. Na kierownika szkoły powołano nauczyciela Leonarda Jana Nieboraka przybyłego z Wielkopolski. Obowiązki opiekuna szkoły pełnił wyznaczony przez Polsko-Katolickie Towarzystwo Szkolne na Warmię Józef Krakor. Nieborak prowadził chór, zajęcia świetlicowe, organizował wycieczki do regionie. Od 1933 r. liczba dzieci w szkole pod wpływem niemieckich nacisków zaczęła spadać. Leonard Nieborak przypisywał sobie ten ubytek dzieci i dlatego wystąpił do polskich władz szkolnych z prośbą odwołania go do Polski. Dopiero w marcu 1935 r. przychylono się do prośby nauczyciela.
Nowym kierownikiem szkoły został Piotr Łangowski, który pełnił swoje obowiązki dwa tygodnie. Władze niemieckie zamknęły szkołę 15 kwietnia 1935 r.
Cele i zadania
Szkoła działała na podstawie Ordynacji dotyczącej uregulowania szkolnictwa dla mniejszości polskiej w państwie pruskim, która weszła w życie 21 lutego 1929 r.
Kadra pedagogiczna
Kierownikami i jednocześnie nauczycielami szkoły byli:
- Leonard Jan Nieborak
- Piotr Łangowski
Osiągnięcia
W szkole w Lesznie w 1934 r. zorganizowano kwartalną konferencję regionalną dla nauczycieli szkół polskich. Podczas konferencji nauczyciele poznawali warunki pracy szkoły. W części oficjalnej brał udział niemiecki inspektor szkolny.
Uczniowie i absolwenci
Uczniami polskiej szkoły były dzieci mniejszości polskiej mieszkającej w Prusach Wschodnich. Do szkoły w Lesznie uczęszczały także dzieci z pobliskich wsi. W latach 1930–1935 stan liczebny uczniów przedstawiał się następująco:
- 1930 – 9 osób
- 1931 – 14 osób
- 1932 – 10 osób
- 1933 – 8 osób
- 1934 – 6 osób
- 1935 – 5 osób
Absolwentami Katolickiej Szkoły Polskiej w Lesznie są: Stanisława Biernath, Antoni Jakubassa, Paweł Kiczanowski, Elżbieta, Franciszek, Maria i Paweł Kisielniccy, Józef i Piotr Krakor, Jan i Małgorzata Olk, Anna, August, Elżbieta i Paweł Wontora.
Tablica pamiątkowa
W 1957 r. na budynku byłej szkoły polskiej w Lesznie z inicjatywy Edwarda Turowskiego umieszczono pamiątkową tablicę z napisem:
"W tym budynku
w latach 1930-1935
mieściła się szkoła polska
świadectwo polskości
Ziemi Warmińskiej".
Ciekawostki
Po II wojnie światowej budynek dawnej szkoły polskiej w Lesznie stał się własnością prywatną.
Bibliografia
Filipkowski Tadeusz, Oświata na Warmii i Mazurach w latach 1945-1960, Warszawa 1978.
Koziełło-Poklewski Bohdan, Wrzesiński Wojciech, Szkolnictwo polskie na Warmii, Mazurach i Powiślu w latach 1919-1939, Olsztyn 1980.
Lewandowska Izabela, Chłosta Jan, Śladami polskich szkół na południowej Warmii w latach 1929-1939. W 80-lecie ich utworzenia, Olsztyn 2010.
Radziszewska Maria, "Święto Dziecka" w polskich szkołach na Warmii (1929-1939), [w:] Dziecko w historii - wątek korczakowski, red. Elwira Jolanta Kryńska, Agnieszka Suplicka, Urszula Wróblewska, Białystok 2013.
