Goleń

Goleń
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko - mazurskie
Powiat	mrągowski
Gmina	Piecki
Sołectwo	Goleń
Liczba ludności (Pole-obowiązkowe)	Pole-obowiązkowe
Strefa numeracyjna	(+48) 89
Tablice rejestracyjne	NMR
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Goleń
Położenie na mapie Polski Goleń
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Goleń (niem. Gollingen) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Piecki. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie przynależała do województwa olsztyńskiego.

Charakterystyka fizjograficzna

Miejscowość położona jest na terenie fizjograficznym charakterystycznym dla powiatu mrągowskiego, który znajduje się w obrębie dwóch regionów: cześć zachodnia do linii Lipowo - Kosewo - Baranowo - Cudnochy to obszar wyniesień Pojezierza Mrągowskiego; część wschodnia to Kraina Wielkich Jezior Mazurskich, stanowiąca rozległe obniżenie w pasie pojezierzy Polski Północno-Wschodniej. Ukształtowanie terenu jest typowe dla obszarów polodowcowych. Występuje tutaj także skupienie dużych, naturalnych zbiorników wodnych (14% powierzchni) oraz rozległe, zwarte kompleksy leśne (31% powierzchni). Ponadto miejscowość położona jest na terenie gminy Piecki, której obszar leży w zasięgu prekambryjskiej platformy wschodnioeuropejskiej na wyniesieniu mazursko – suwalskim. W podłożu ukształtowały się skały osadowe w dwóch erach geologicznych: mezozoicznej i kenozoicznej.

Dzieje miejscowości

Goleń lokowany był przed 1552 r. na 30 włókach chełmińskich. W XVI w. wieś została podporządkowania staroście sześcieńskiemu. Nazwa wsi pochodzi od goleni – pusty, bezleśny obszar, na którym została założona. W 1565 r. majątek goleńśki trafił w ręce Langheimów i Lega. Wieś wykupiła się za 2000 marek. W 1651 r. w miejscowości było 12 gospodarzy. W 1740 r. powstała we wsi szkoła. W 1818 r. wykładał w niej Fryderyk Skupś. W 1785 r. było tu 30 dymów, w 1815 r. – 25, w 1838 r. – 31 . W 1815 r. mieszkało tu 168 osób, w 1838 – 230, 1939 – 203 . Zabudowa wsi przybrała kształt nieregularnego skupiska. Na początku XIX w. w wyniku separacji wiele zabudowań wybudowano na tzw. wymiarach. W 1900 r. do wsi należała majątek – 12 włók. Właścicielem był Śląski. Goleń należał do parafii w Nawiadach.

Ludzie związani z miejscowością:

Na kartach historii wsi zapisał się ród Śląskich oraz Fryderyk Skupś - nauczyciel.

Bibliografia:

Mrągowo. Z dziejów miasta i okolic, pod red. Andrzeja Wakara, Olsztyn 1975, 487 ss.

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. II, Warszawa 1881, 927 ss.

Zobacz też

www.piecki.wm.pl

Kinlis (dyskusja) 10:30, 20 wrz 2013 (CEST)