Jagodne Małe

Jagodne Małe
Zabytkowy dwór w Jagodnym Małym Źródło: http://www.ciekawemazury.pl/info.htm#471/pl/p/jagodne_male_-_zabytkowy_dwor, dostęp 24 września 2013
Rodzaj miejscowości	Wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	Warmińsko-Mazurskie
Powiat	giżycki
Gmina	Miłki
Strefa numeracyjna	(+48) 87
Tablice rejestracyjne	NGI
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Jagodne Małe
Położenie na mapie Polski Jagodne Małe
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Jagodne Małe (niem. Klein Jagodnen, w latach 1942-1945 miejscowość nosiła nazwę Kleinkrösten) – wieś sołecka położona w Polsce, w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie giżyckim w gminie Miłki. Wieś w latach 1975-1998 przynależała administracyjnie do województwa suwalskiego. Obecnym sołtysem jest Małgorzata Lach.

Charakterystyka fizjograficzna

Od Rudzisk w kierunku Rynu przebiega linia moren, która na wschód od tej wsi tworzy kilka kulminacji sięgających 180 metrów n.p.m. Zewnętrzna linia moren tej fazy biegnie w kierunku Prażmowa, wewnętrzna natomiast biegnie równolegle do szosy Ryn-Giżycko. Następnie skręca w kierunku południowo-wschodnim na Bogaczewo. Następnie te łuki morenowe przecinają rynnę jeziorną (jezioro Jagodne), blisko miejscowości Jagodne Małe. Następnie biegną na Paprotki, a dalej znajdują przedłużenie we wzgórzach koło Konopek Wielkich i Talk.

Dzieje miejscowości

Jagodne Małe – założenie dworskie z przełomu XIX/XX wieku. Majątek Jagodne Małe w XVII wieku był dzierżawiony, przez trzy lata, przez poetę Zbigniewa Morsztyna, jednego z wybitniejszych przedstawicieli polskiej literatury barokowej oraz przywódcy arian w Prusach Wschodnich. W 1659 roku Morsztyn, po wypędzeniu arian z Polski, objął w dożywotnią dzierżawę wieś Rudówkę. Mieszkał z rodziną w Jagodnem Małym, ponadto wybudował swą siedzibę w Rudówce. Wokół niej i Jagodnego, Morsztyn stworzył ośrodek życia religijnego i kulturalnego arian osiadłych w Prusach.

Ludzie związani z miejscowością

Zbigniew Morsztyn - poeta, przywódca arian w Prusach Wschodnich.

Zabytki

Dwór znajduje się przy głównym placu. Jest to budynek parterowy z dwoma mansardami. Dwór pokryty jest dwuspadzistym dachem, który jest zdobiony wieżyczkami w narożnikach. Była tam też kaplica (obecnie garaż), obora i spichlerz. Po dawnym ogrodzie dworskim pozostał szpaler świerków i kilka grabów. W pobliżu dworu, na cyplu, w pobliżu jeziora znajduje się grobowiec ostatniego właściciela majątku Rudolfa Iwana. Z grobowca pozostały dwa słupy połączone płytą.

Bibliografia:

Jagodne, w: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. 3, red. F. Sulimierski, Warszawa 1882.
Wakar Andrzej, Willan Tadeusz, Giżycko, z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1996.
Maślij Stefania, Giżycko i okolice. Przewodnik, 2004.
Panfil Jan, Pojezierze Mazurskie, Warszawa 1968.
Michniewska-Szczepkowska Barbara, Szczepkowski Bohdan, Województwo olsztyńskie, środowisko geograficzne tekst i mapy krajoznawcze, Olsztyn 1969.

Zobacz też

(dyskusja) 17:50, 24 wrz 2013 (CEST)